Jak nie dziedziczyć długów w spadku
Czasami informacja o spadku nie jest powodem do radości, tylko źródłem kłopotów. Jeśli umiera krewny, który nic po sobie nie pozostawił, to jeszcze nie jest tak najgorzej. Trudniejsza jest sytuacja, gdy stajemy przed spadkiem składających się z prawie samych długów, a wierzyciele tylko czekają, by skierować wobec spadkobierców swoje egzekucje. Na szczęście w takiej sytuacji możemy skorzystać z bezpiecznej procedury odrzucenia spadku. Co więcej, jeszcze za życia spadkodawcy – jeżeli przewidujemy późniejsze problemy – możemy zawrzeć umowę dotyczącą się zrzeczenia prawa do spadku. Obie te instytucje reguluje prawo cywilne i warto poznać ich założenia.
Zrzeczenie się prawa do spadku
Należy wyraźnie odróżnić zrzeczenie się prawa do spadku od odrzucenia spadku. To pierwsze to formalność dokonywana za życia spadkodawcy – w porozumieniu ze spadkobiercą. Otóż przyszły dziedziczący może zawrzeć z danym krewnym umowę w formie aktu notarialnego. Na jej mocy zrzeka się całkowicie prawa do spadku i po śmierci spadkodawcy w ogóle nie jest brany pod uwagę przy dziedziczeniu. W pewnych sytuacjach pozwala to uprościć procedury dziedziczenia i zapobiec trudnym sytuacjom.
Trzeba jednak pamiętać, że zrzeczenie się prawa do spadku obejmuje także odrzucenie prawa do zachowku. Jest on bowiem pewną gratyfikacją dla dziedziczących. W sytuacji zrzeczenia naturalne jest, że spadkobierca wyrzeka się także możliwości starania się o zachowek w przyszłości.
Zasadniczo także taka umowa dotyka zstępnych spadkobiercy – czyli dzieci i wnuków. Odpowiednimi postanowieniami w umowie notarialnej można jednak ominąć tę okoliczność. Wówczas nie pozbawiamy prawa do dziedziczenia naszych dzieci czy wnuków.
Odrzucenie spadku
Zwykle jednak dochodzi do śmierci spadkodawcy i dopiero wtedy zastanawiamy się, co zrobić ze spadkiem, do którego jesteśmy powołani. Jeśli okazuje się, że długi w nim przewyższają wartość pozostawionych przedmiotów bądź nieruchomości, optymalnym rozwiązaniem jest odrzucenie spadku.
Od dnia dowiedzenia się o dziedziczeniu mamy 6 miesięcy na podjęcie decyzji co do spadku. Może być ona trojaka: przyjęcie spadku wprost, przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza czy właśnie odrzucenie spadku. Warto dochować tego terminu i podjąć decyzję samodzielnie. Jeśli bowiem przegapimy te pół roku, z mocy prawa spadek przyjmiemy z dobrodziejstwem inwentarza. Nie zagraża to naszemu dotychczasowemu majątkowi, ale powoduje szereg trudności formalnych i nieraz problematycznych kontaktów z wierzycielami osoby zmarłej.
Są dwie metody na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku – w sądzie lub u notariusza. Warto wybrać procedurę, która bardziej odpowiada naszym potrzebom.
Wniosek o odrzucenie spadku w sądzie lub u notariusza
Wniosku sądowego nie składamy na określonym formularzu. Istotnie jest nazwanie tego pisma i dołączenie niezbędnych informacji. Należą do nich przede wszystkim:
- dane spadkodawcy (tj. imię, nazwisko, adres zamieszkania),
- dane wnioskodawcy/spadkobiercy (imię, nazwisko, adres, numer PESEL),
- wykazanie więzi łączących spadkodawcę i spadkobiercę,
- określenie, czy spadek przypada spadkobiercy na mocy ustawy czy też testamentu,
- decyzja o odrzuceniu spadku,
- wskazanie innych uczestników postępowania – innych spadkobierców.
Wniosek składamy do sądu właściwego przez wzgląd na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Drugim sposobem na odrzucenie spadku jest wizyta u notariusza, u którego składamy oświadczenie o odrzuceniu spadku.
Bibliografia:
- Artykuł autorstwa Joanny Korzeniewskiej o odrzuceniu spadku
- https://www.odpowiedziprawne.pl/
- Porady prawne online
