XXVIII Dzień Judaizmu w Kościele Katolickim – Wrocław 2025

Arcybiskup Józef Kupny, Metropolita Wrocławski wraz z kardynałem Grzegorzem Rysiem, przewodniczącym Komitetu ds. dialogu z judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski, zapraszają na ogólnopolskie uroczystości XXVIII Dnia Judaizmu w Kościele katolickim, które odbędą się we Wrocławiu w dniach 14–16 stycznia 2025 roku, oferując bogaty program kulturalny, religijny i naukowy.

Hasłem wydarzenia jest fragment Księgi Kapłańskiej: Jubileusz: ,,Obwieścicie wyzwolenie w kraju dla wszystkich jego mieszkańców” (Kpł 25,10a).

Międzynarodowa Konferencja Naukowa

Ważnym punktem obchodów będzie międzynarodowa konferencja naukowa pt. Żydzi i Judaizm w Historii Kościoła, Teologii i Praktyce Eklezjalnej, która zgromadzi ekspertów i naukowców, tworząc przestrzeń do dialogu i refleksji nad wzajemnymi relacjami.

Główna modlitwa w Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu

Wydarzenia wieńczące centralne obchody odbędą się 16 stycznia 2025 roku w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu przy pl. Katedralnym 1a, gdzie zaplanowano:

• Koncert śpiewów synagogalnych w wykonaniu Chóru Synagogi Pod Białym Bocianem we Wrocławiu, pod dyrekcją Stanisława Rybarczyka.
• Wykład ks. prof. Mariusza Rosika pt. „Świątynia – miejsce modlitwy Żydów i chrześcijan”.
• Nabożeństwo Słowa Bożego, którego przewodnim motywem będzie rok jubileuszowy, obchodzony zarówno w judaizmie, jak i w chrześcijaństwie.

Liturgia Słowa Bożego

Podczas nabożeństwa odczytane zostaną fragmenty Pisma Świętego pochodzące ze Starego i Nowego Testamentu, uzupełnione komentarzami żydowskimi i chrześcijańskimi. Ważnym elementem będą modlitwy w intencjach wspólnotowych i globalnych.

Liturgii przewodniczyć będzie kardynał Grzegorz Ryś, a w wydarzeniu wezmą udział przedstawiciele Archidiecezji Wrocławskiej oraz Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu. Modlitwie towarzyszyć będzie śpiew kantorów z Drogi Neokatechumenalnej, nadając spotkaniu szczególny wymiar duchowy.

Wrocław w styczniu 2025 roku stanie się miejscem spotkania kultur, tradycji i wspólnej modlitwy, przypominając o głębokich więziach łączących judaizm i chrześcijaństwo.

Hasło XXVIII Dnia Judaizmu w Kościele katolickim 2025 Jubileusz: „Obwieśćcie wyzwolenie w kraju dla wszystkich jego mieszkańców” (Kpł 25,10b)

Międzynarodowa Konferencja Naukowa: „ŻYDZI I JUDAIZM W HISTORII KOŚCIOŁA, TEOLOGII I PRAKTYCE EKLEZJALNEJ”

Wtorek, 14 stycznia 2025

Dom Edyty Stein (ul. Nowowiejska 38)

19.00 - Dyskusja wokół książki Dzieci Haskali Zbigniewa Buchnera

Środa, 15 stycznia 2025 

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu (Aula, Pl. Katedralny 1a) 

09.30–10.00 Otwarcie konferencji

- Abp. Józef Kupny (Metropolita Wrocławski; Wiceprzewodniczący KEP)

- Kard. Grzegorz Ryś (Metropolita Łódzki; Przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP)

- Ks. prof. Sławomir Stasiak (Rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu) 

Żydzi w historii Kościoła / Kościół w historii Żydów
10.00–11.30 Prowadzenie: prof. Sławomir Jacek Żurek (KUL)
- kardynał Grzegorz Ryś, „Historia Kościoła” po Nostra Aetate
- prof. Joanna Tokarska-Bakir (PAN), Co rabin Dawid Kahane powiedział polskiemu duchowieństwu podczas pogrzebu ofiar pogromu kieleckiego w lipcu 1946?
- Dyskusja

Nauczanie Kościoła o Żydach i judaizmie
12.00–13.30 Prowadzenie: ks. prof. Mirosław Wróbel (KUL)
- s. dr Katarzyna Kowalska (NDS), Kamienie milowe w dialogu pomiędzy Żydami i chrześcijanami w nauczaniu i praktyce Kościoła Katolickiego
- prof. Stanisław Krajewski (UW), Uwagi o nauczaniu Kościoła o Żydach
- Dyskusja

Judaizm w liturgii chrześcijan / Liturgia w judaizmie
15.00–16.30 Prowadzenie: ks. Grzegorz Michalczyk
- ks. dr Maciej Zachara MIC, Izrael, judaizm i Żydzi w katolickich księgach liturgicznych rytu rzymskiego
-  rabin Icchak Chaim Rapoport, (Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie), Liturgia żydowska od czasów biblijnych do dnia dzisiejszego
- Dyskusja

Kaznodziejstwo katolickie wobec Żydów i judaizmu
17.00–18.30 Prowadzenie: ks. prof. Alfred Wierzbicki (UMCS)
- prof. Jan Grosfeld (UKSW), O pożytkach z żydowskiego łamania Słowa
- dr hab. Marzena Makuchowska (UO), Stereotyp Żyda we współczesnym polskim kaznodziejstwie katolickim
- Dyskusja

Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Akademickiego Maciejówka (Plac Nankiera 17a,)

20.00 – Dyskusja wokół książki Pałac płonie z udziałem autorów Jana Grosfelda i Sławomira Jacka Żurka

Czwartek, 16 stycznia 2025

Dziedziniec Synagogi Pod Białym Bocianem (ul. Pawła Włodkowica 5)

09.00–10.00 Modlitwa za ofiary Zagłady pod przewodnictwem Naczelnego Rabina RP Michaela Schudricha i Arcybiskupa Józefa Kupnego; wprowadzenie: prof. Marcin Wodziński (UWr)

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu (Aula, Pl. Katedralny 1a)

Żydzi i judaizm w formacji duchownych
10.30–12.00 Prowadzenie: o. dr Wiesław Dawidowski OSA
- ks. prof. Henryk Seweryniak (WSD i Akademia Mazowiecka w Płocku), Wychowanie do dialogu z judaizmem w formacji prezbiterów
- ks. lic. Krystian Chmielewski (Archidiecezjalne Seminarium Misyjne Redemptoris Mater w Warszawie), Żydowskie korzenie wiary chrześcijańskiej w formacji seminarzystów i prezbiterów w praktyce
- Dyskusja

Co mówi się o Żydach i judaizmie w katechezie szkolnej?
12.30–14.00 Prowadzenie: ks. dr Tomasz Adamczyk (KUL)
- bp o. Damian Muskus OFM, Żydzi i judaizm w dokumentach katechetycznych Kościoła
- prof. Anna Zellma (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), Obraz Żydów i judaizmu w wybranych współczesnych podręcznikach do nauki religii
- Dyskusja

Katedra Wrocławska

15.30 – Wernisaż wystawy Byli sąsiadami: Ludzkie wybory i zachowania w obliczu Zagłady wraz z wykładem na jej temat: ks. prof. Andrzej Perzyński

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu (Aula, Pl. Katedralny 1a)

16.30 – Koncert śpiewów synagogalnych: Chór Synagogi Pod Białym Bocianem we Wrocławiu pod dyrekcją Stanisława Rybarczyka
17.30 – ks. prof. Mariusz Rosik (PWT Wrocław), Świątynia – miejsce modlitwy Żydów i chrześcijan
18.00 – Nabożeństwo Słowa Bożego Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny! Organizator:
- Archidiecezja Wrocławska,
- Komitet ds. Dialogu z Judaizmem Konferencji Episkopatu Polski.

Patronat honorowy: Arcybiskup Józef Kupny, Metropolita Wrocławski.

Partnerzy:

- Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Akademickiego Maciejówka,
- Centrum Historii Zajezdnia,
- Centrum Medialne Civitas Christiana,
- Fundacja Obserwatorium Społeczne,
- Gmina Wyznaniowa Żydowska we Wrocławiu,
- Katedra Judaistyki im. Tadeusz Taubego Uniwersytetu Wrocławskiego,
- Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu,
- Towarzystwo im. Edyty Stein,
- TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej,
- Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna,
- Wspólnota Drogi Neokatechumenalnej. 

Patronat medialny:
-eKai
- Gość Wrocławski
- KAI,
- Niedziela
- Nowe Życie
- Radio Rodzina

Szerzej o Dniu Judaizmu w Kościele katolickim:
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został ustanowiony przez Episkopat Polski w 1997 r. Jest on obchodzony w przeddzień Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, a więc 17 stycznia. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii.

Podczas obchodów I Dnia Judaizmu w Warszawie ksiądz biskup Stanisław Gądecki we wspólnocie zebranych chrześcijan i Żydów wyjaśniał, że otwierany właśnie Dzień odkrywania wewnętrznej więzi duchowej łączącej chrześcijaństwo z judaizmem nie zmierza bynajmniej do zacierania różnic i do utraty własnej tożsamości, wręcz przeciwnie, ułatwia uświadomienie sobie specyficznych różnic i wspólnych wartości, do których należą: wiara w jedynego Boga, który wybrał swój Lud w nieodwołalnej miłości, zawierzenie Słowu Bożemu, które nas wzywa do przebaczenia i miłości. Nie chodzi zatem o utratę tożsamości, ale o odnalezienie tego najgłębszego wewnętrznego związku, który sprawia, że stosunek chrześcijaństwa do judaizmu „jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii”.

Po raz pierwszy Dzień Judaizmu obchodzono w 1998 r. pod hasłem „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm”. Co roku centralne obchody tego Dnia odbywają się w jednym z polskich miast.

Poszczególne diecezje przygotowują na ten dzień specjalne wezwania modlitwy powszechnej, organizują nabożeństwa Słowa Bożego, rozważania biblijne, spotkania modlitewne czy spotkania z przedstawicielami gmin żydowskich. Odbywają się także okolicznościowe koncerty muzyki, sesje popularnonaukowe czy zwiedzanie synagog. 

Ważnym głosem Kościoła katolickiego, prowadzącym ku zmianom jego relacji do judaizmu było ogłoszenie soborowej Deklaracji Nostra aetate  o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich z 28 X 1965 r. 

Komitet ds. Dialogu z Judaizmem Konferencji Episkopatu Polski prowadzi dialog z przedstawicielami judaizmu; jego celem jest upowszechnianie postaw dialogu i życzliwości wobec Żydów w środowiskach chrześcijańskich. Powołany w 1996 r. Komitet jest kontynuacją Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem.