Czy pracodawca musi wykonać ocenę ryzyka zawodowego dla samego siebie?

Jestem właścicielem domu weselnego, zatrudniam pracowników kucharzy i kelnerów dla których ma wykonaną ocenę ryzyka zawodowego? Czy dla mnie, czyli pracodawcy, muszę również mieć wykonaną ocenę ryzyka?

Status pracodawcy w zakładzie jest odmienny niż pracownika. Przy tym zarówno Kodeks pracy, jak również ogólne przepisy bhp nakładają obowiązek:

1. dokonania oceny ryzyka zawodowego dla poszczególnych stanowisk pracy,
2. stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszające to ryzyko oraz
3. informowania pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez nich pracą i o zasadach ochrony przed zagrożeniami na pracodawcę.

Wobec powyższego nie ma obowiązku dokonywania oceny ryzyka zawodowego dla pracodawcy.

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek przeprowadzenia i dokumentowania oceny ryzyka zawodowego oraz informowania pracowników o wynikach tej oceny.

Ocena ryzyka zawodowego

Natomiast rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy precyzuje, że pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, w szczególności przy:

• doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy,
• stosowanych substancji i preparatów chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz
• zmianie organizacji pracy.

Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac.

Stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny:

• zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników,
• być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy.

Dokumentowanie oceny ryzyka zawodowego

Pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych.

Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:

1. opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:
   1. stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,
   2. wykonywanych zadań,
   3. występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych   czynników środowiska pracy,
   4. stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
   5. osób pracujących na tym stanowisku,
2. wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko,
3. datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

Ważne

Wykonywanie pracy związane jest z zagrożeniem wystąpienia negatywnych skutków dla zdrowia i dotyczy każdej pracy. Różnice związane są z poziomem ryzyka i jego ewentualnymi następstwami.

Pracodawca musi poinformować o ryzyku związanym z pracą każdego pracownika. Aby zrealizować ten obowiązek, trzeba ocenić ryzyko zawodowe na poszczególnych stanowiskach pracy. 

Podstawa prawna

• art.: 207; 226; 304 § 1; 237 ¹¹a ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 1040 ze zm.),
• 39a ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.),
• Polska Norma PN-N-18002:2011 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.

Halina Góralska