Wrocławska zieleń i jej przyszłość!

Zielone Projekty zrealizowane we Wrocławiu 

Każdego roku we Wrocławiu konsekwentnie realizujemy zielone inwestycje. W ciągu ostatnich 10 lat w naszym mieście przybyło 463 ha zieleni urządzonej m.in. największe założenia to  Park Tarnogajski, Park na Zakrzowie – Park Jedności. Sukcesywnie zakładamy nowe tereny o charakterze leśno – parkowym. Obecnie jesteśmy w trakcie realizacji  zagospodarowania nowych terenów w rejonie Parku Tysiąclecia, Parku Mamuta, Parku Awicenny, Parku Migdałowego, Swojczyckiego Parku Czarna Woda, Parku Żernickiego, EkoParku Stabłowice. 

Na koniec 2018 roku wrocławianie będą mogli odpoczywać w 51 parkach oraz korzystać ze 151 zieleńców i skwerów (przy ul. Mojęcickiej, na Świniarach, Polana Integracyjna - Gądów Mały, przy ul. Ślicznej – Hubosfera, przy ul. Gorlickiej (Park na Psim Polu)). 
Wiele projektów powstaje w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego, dzięki któremu mieszkańcy sami decydują o rodzaju inwestycji. Pozostałe projekty to zadania wykonywane w ramach bieżących działań oraz Programu Inicjatyw Rad Osiedli. 

Od 2012 roku, w ramach zadań bieżących, ZZM wykonał 78 inwestycji na terenach parków, zieleńców/skwerów, placów zabaw za prawie 37 mln zł a do końca 2018 roku zrealizuje kolejnych 26 projektów za ponad 13 mln zł. 

Do tego dochodzą projekty realizowane w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego. Od początku funkcjonowania WBO Zarząd Zieleni Miejskiej zrealizował  73 zielone obywatelskie projekty za ponad 14,5 mln zł. W 2018 roku ZZM pracuje nad 42 wygranymi projektami za prawie 10 mln zł. 

Podsumowując Zarząd Zieleni miejskiej od 2012 do końca 2018 zrealizuje w mieście 219 zielonych projektów za 75 mln zł. 

Wrośnij we Wrocław 


W ubiegłym roku rozpoczęliśmy pilotażowy projekt „WROśnij we WROcław”, który spotkał się z ogromnym zainteresowaniem wśród rodziców najmłodszych mieszkańców naszego miasta. Dlatego też postanowiliśmy kontynuować i rozbudować projekt, tworząc Parki Młodego Wrocławianina.   

W kwietniu rodzice dzieci urodzonych w latach 2017/2018  posadzili 200 drzew w Parku przy ul. Awicenny. Drzewa te są symboliczną pamiątką jednego z najważniejszych wydarzeń w życiu rodziców, jakim jest przyjście na świat nowego członka rodziny. 
Jesienią wspólnie z wrocławianami posadzimy kolejnych 200 drzew tym razem w Parku przy Ługowinie na Maślicach. 

- Zieleń jest dla nas wszystkich bardzo ważnym zagadnieniem. Wiele projektów już zrealizowaliśmy chociażby pierwszy Park Młodego Wrocławianina, zazielenimy 100 ulic na 100. Niepodległości. Intensywnie pracujemy przy kolejnych zielonych projektach WBO, budując parki, zieleńce, place zabaw. To mieszkańcy wskazują nam lokalizacje, gdyż najlepiej wiedzą, czego potrzeba na ich osiedlach. Wiele jeszcze przed nami, jesteśmy zmotywowani do pracy i wprowadzamy rewolucję, której zieleń Wrocławia potrzebuje. - mówi Magdalena Piasecka, wiceprezydent Wrocławia. 

100 ulic na 100-lecie Niepodległości 

Ponad 2 tysiące propozycji lokalizacji zgłosili wrocławianie do akcji zazielenienia 100 ulic na 100-lecie niepodległości. Można było zgłaszać propozycje dla drzew, krzewów oraz łąk kwietnych 

Przyjmowanie zgłoszeń trwało trzy tygodnie. W tym czasie wrocławianie wskazali 2368 lokalizacji, z czego: 

·        1890 drzewa 
·        448 krzewy 
·        290 łąki 

Teraz przyszedł czas na weryfikację zgłoszeń. Już dzisiaj możemy powiedzieć, że część tych propozycji nie została potwierdzona zgodnie z regulaminem, kolejna część dotyczy tych samych miejsc, dlatego też można przyjąć, że liczba zgłoszeń obejmuje ok. 300 ulic. Na jednym osiedlu, na działkach należących do gminy zrealizujemy nasadzenia przy maksymalnie 5 ulicach. Staramy unikać się głównych arterii, gdyż one wymagają zazwyczaj kompleksowych planów zagospodarowania i nasadzeń. Zależy nam, aby nowa zieleń pojawiła się w możliwie różnych częściach miasta i miała różną formę. Do końca tego roku przy wskazanych przez wrocławian przynajmniej 100 ulicach zaczną pojawiać się drzewa, krzewy i łąki kwietne. Mamy nadzieję, że mieszkańcy zgłaszając swoje pomysły będą identyfikowali się z tymi drzewami. To będą ich drzewa, posadzone przez ZZM. Wyniki zostaną ogłoszone na przełomie sierpnia i września 2018. 

Pieniądze na realizację tego zadania, czyli dwa miliony złotych, pochodzą z tegorocznej akcji „Rozliczam PIT we Wrocławiu”. Przedsięwzięcie realizują Zielony Departament, Zarząd Zieleni Miejskiej, oraz Biuro Partycypacji Społecznej Urzędu Miejskiego Wrocławia. 

Mapa zgłoszonych propozycji: https://www.wroclaw.pl/rozmawia/100-ulic-na-100-lecie-niepodleglosci-zaproponuj-lokalizacje 

– Zgłoszenie tak wielu propozycji świadczy o tym, że nasz pomysł spodobał się. Cieszymy się, że mieszkańcy zaangażowali się w zazielenianie miasta, to oni najlepiej orientują się, gdzie w najbliższym otoczeniu brakuje zieleni. Lokalne zielone miejsca, oprócz tego, że pięknie wyglądają, wprowadzają dobry nastrój do sąsiedzkich spotkań. Chcemy, żeby mieszkańcy czuli się u siebie, żeby decydowali o swoim otoczeniu, a przy okazji identyfikowali się z zielenią – powiedziała Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju. 

Masterplan dla Parku Grabiszyńskiego 

Park Grabiszyński to jeden z większych parków we Wrocławiu, posiadający obszary cenne zarówno pod względem historycznym jak i przyrodniczym. 

Inwestycje wybierane w ramach WBO, P&R, ścieżka rowerowa wzdłuż Grabiszyńskiej/Hallera, ale i wydarzenia, takie jak zawody biegowe, wydarzenia kulturalne, akcje społeczne mają wpływ na park Grabiszyński. Wielość różnorodnych wniosków mieszkańców pokazały, że sposób zagospodarowania i zarządzania parkiem, wymaga spójnego dokumentu zarządczego, który jest podstawą do konsultacji i wypracowania kierunków działań. 

Dlatego też wspólnie z naukowcami z Uniwersytetu Przyrodniczego przystąpiliśmy do sporządzenia Masterplanu – dokumentu zarządczego, będącego punktem wyjścia do dyskusji o dalszych kierunkach rozwoju tego parku. Dla poszczególnych stref zostały wykonane inwentaryzacje i analizy, które pozwoliły wskazać elementy wymagające ochrony, przywrócenia do stanu pierwotnego oraz wskazać potencjał poszczególnych stref. 

W lutym tego roku rozpoczęliśmy konsultacje społeczne. Każdy  mógł zgłosić propozycje zmian na terenie parku Grabiszyńskiego. Odbyły się spacery, a także warsztaty prowadzone przez Fundację Ekorozwoju. 

W trakcie dyskusji mieszkańcy wskazali, że szczególnie ważne jest dla nich poszerzenie parku o nowe obszary a także szczególna dbałość i troska o faunę i florę parku. Warto również mieć na uwadze, że park pełni też ważne role związane z komunikacją, rekreacją ale sam w sobie jest też obiektem historycznym – zabytkowym. 

- Rozpoczęliśmy konsultacje, by wypracować wspólną koncepcję zagospodarowania parku Grabiszyńskiego. W masterplanie uwzględniliśmy strefę ozdobną, pamięci, osiedlową i rodzinną, a do tego ogrody wrażeń, Ekopark oraz nowe drzewa i plac z fontanną. Zależało nam przede wszystkim na zdaniu mieszkańców. Dla tych, którzy nie mogli uczestniczyć w spotkaniach, na stronie www.wroclaw.pl/rozmawia została udostępniona ankieta oraz formularz poprzez który można było zgłaszać swoje uwagi i propozycje. Teraz tworzymy raport końcowy. Jego wyniki poznamy zapewne w ostatnim kwartale roku. Dlaczego tak późno? Mamy do przeanalizowania w sumie kilkadziesiąt spotkań, kilkaset uwag i wiele rysunków powstałych w czasie warsztatów mówi - Bartłomiej Świerczewski, dyrektor Biura Partycypacji Społecznej. 

Powołanie Rady Parku Grabiszyńskiego 

Obecnie prace prowadzone w Parku Grabiszyńskim są konsultowane z przyrodnikami, RO Grabiszyn-Grabiszynek oraz społecznikami. Dlatego, spełniając oczekiwania wyrażone w trakcie konsultacji, chcemy utworzyć Radę Parku Grabiszyńskiego. Będzie ona działać przy Zarządzie Zieleni Miejskiej, będzie „ciałem doradczym” w zagospodarowaniu i utrzymywaniu parku Grabiszyńskiego.   

Rada będzie składać się z maksymalnie 9 członków. Wśród nich jedno miejsce będzie zarezerwowane dla RO Grabiszyn-Grabiszynek, a drugie dla organizacji ekologicznej z Wrocławia. Pozostałe miejsca będą należały do przedstawicieli organizacji formalnych i nieformalnych, których wybierzemy w drodze losowania po uprzednim zgłoszeniu się. Rada będzie powoływana na 2 lata. Zgłosić mogą się do niej wszystkie grupy formalne i nieformalne z Wrocławia. 


Nowe spojrzenie na zieleń Wrocławia 

Zmieniający się klimat, coraz częściej występujące upalne lata, skąpe opady w ciągu roku oraz różne potrzeby mieszkańców w poszczególnych rejonach miasta skłoniły nas do nowego spojrzenia na zieleń we Wrocławiu. Niezbędna jest odpowiedź na większą aktywność społeczną, rosnącą liczbę terenów zieleni i podnoszenia ich jakości. Zapewnienia jakości i bezpieczeństwa wymagają liczne nowe jak i starsze place zabaw,  siłownie i inne elementy wyposażenia parków. Dalsze pozyskiwanie środków, już nie tylko z Funduszy Europejskich, ale z innych źródeł, współpraca z biznesem na rzecz zieleni, współpraca z organizacjami, promocja zieleni wymagają większej koordynacji. Te i wiele innych zagadnień wymagają nowej Struktury. 

Mając powyższe na uwadze podzieliliśmy obszar miasta na 5 rejonów, zgodnie z dawnym podziałem dzielnicowym (Stare Miasto, Śródmieście, Fabryczna, Krzyki, Psie Pole).  Jesienią rozpoczynamy proces zmian w zarządzaniu zielenią miejską, który zaplanowaliśmy na najbliższe 3 lata. W Zarządzie Zieleni Miejskiej powstanie 5 zespołów ds. zieleni z podziałem na pracowników uzgadniających dokumentację, planujących zieleń i działania w zieleni oraz inspektorów nadzorujących w terenie, każdy pod nadzorem ogrodnika miejskiego – lidera obszaru. Ogrodnicy/liderzy będą w stałym kontakcie z Radami Osiedli, tak aby jeszcze mocniej zacieśnić współpracę i reagować na bieżąco na potrzeby mieszkańców. 

Całością prac zespołów z ogrodnikami miejskimi jak i działem inwestycyjnym będzie zarządzać Miejski Architekt Krajobrazu. 

Każdego roku wiosną i jesienią na terenie miasta sadzimy co najmniej 3 tysiące drzew różnych gatunków, które dobieramy specjalnie według siedliska, wartości biocenotycznych, pokroju, kompozycji, a także warunków miejskich jak nasłonecznienie, susze i zasolenie. Drzewa, które zamawiamy w przetargu są objęte gwarancją wykonawcy prac. Wszystkie drzewa przed i po posadzeniu oraz w trakcie trwania okresu gwarancji trakcie odbiorów, są sprawdzane przez inspektorów. Jeżeli drzewo nie rokuje i jest martwe, wtedy każdorazowo wykonawca jest zobowiązany do jego wymiany na swój koszt. 

Aby polepszyć warunki młodym drzewom w mieście, które do tej pory miały je idealne w szkółkach, Zarząd Zieleni Miejskiej zakupi pilotażowo 300 worków na wodę, które zostaną zamontowane wokół drzew. Każdy worek to 55 l, średnio wystarcza na 5 h dostarczania wody. Drzewa we Wrocławiu są podlewane w nocy lub przed świtem, wtedy gdy temperatura nieco spada, a woda nie paruje tak intensywnie. Podczas upałów zobligowaliśmy wykonawców do wzmożonej pielęgnacji zieleni, w tym do intensywniejszego podlewania. Niezależnie od tego zachęcamy mieszkańców do zaopiekowania się drzewami najbliżej swojego domu. Drzewa w złym stanie warto zgłosić zarządcy terenu a także w miarę możliwości i chęci podlewać. Takie działanie w porze suszy może uratować młode drzewko, które będzie służyć nam tlenem i cieniem w upalne dni przez wiele dalszych lat. Takie działanie sprawdziło się już w Warszawie, mamy nadzieję, że wrocławianie również chętnie przyjmą je u siebie. 

- Widzimy jak zmienia się klimat we Wrocławiu, podobnie jak potrzeby mieszkańców w zakresie zieleni i infrastruktury. Zatem jest to najlepszy czas, aby wprowadzić zmianę w zarządzaniu i pielęgnacji zieleni w naszym mieście. Zaczynamy od nowego sposobu zarządzania. Powstanie 5 zespołów dla każdego rejonu miasta, wraz z pracownikami wskazanym do stałego nadzoru prac w terenie pod nadzorem ogrodników miejskich, którzy będą w stałym kontakcie z Radami Osiedli. – powiedział Jacek Mól – dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej. 

Do kształtowania krajobrazu należy podejść kompleksowo, uwzględniając zarówno potrzeby użytkowe jak i przyrodnicze, społeczne, a także historyczne i kulturowe uwarunkowania całego obszaru. Podejmując działania planistyczne, projektowe i realizacyjne trzeba wsłuchać się w głosy mieszkańców od skali miejsca do skali całego regionu. Wszystkie działania, niezależnie od swojej różnorodności muszą być spójne ze strategią i uzupełniać ją w całość tak by wszyscy mieszkańcy mieli dostęp do zieleni tak z miejsca zamieszkania jak i pracy - mówi Monika Pec-Święcicka zastępca dyrektora Zarządu Zieleni Miejskiej.