Jej praca jest dla kobiet: jedyna taka lekarka w Polsce we Wrocławiu

O swojej pracy mówi: ma przede wszystkim służyć kobietom. Dr Martyna Trzeszcz* z Zakładu Patomorfologii i Cytologii Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu jest unikalnym w Polsce specjalistą w dziedzinie patologii perinatalnej i placentologii klinicznej. Dzięki tej specjalistycznej wiedzy może poszukiwać przyczyn, które na etapie płodowym doprowadziły do powikłań lub śmierci dziecka. Diagnostyka ta pozwala także zapobiec kolejnym problemom w przyszłości lub przynieść ulgę po dotkliwej stracie. 

Patologia perinatalna to dziedzina patologii dedykowana kobiecie w ciąży i noworodkowi. Zadaniem patologa perinatalnego jest identyfikacja przyczyn chorób płodu i chorób łożyska, które pojawiły się w okresie prenatalnym lub śródporodowo oraz poznanie ich genezy w przypadku pojawienia się powikłań u noworodka, w tym najcięższego, czyli śmierci. Integralnym elementem diagnostyki jest badanie placentologiczne obejmujące łożysko, pępowinę i błony płodowe wykonane przez specjalistę w tej dziedzinie tj. placentologa. - Zaburzenia funkcjonowania łożyska mogą prowadzić do przedwczesnego porodu, zahamowania wzrostu płodu, uszkodzenia centralnego układu nerwowego płodu lub noworodka, a nawet śmierci wewnątrzmacicznej lub okołoporodowej. Możliwość wykrycia chorób łożyska skorelowanych np. z występowaniem cukrzycy, trombofilii, nadciśnienia ciążowego czy stanu przedrzucawkowego to też bardzo ważny aspekt takiej diagnostyki – mówi dr Martyna Trzeszcz. 

Naukowe i medyczne aspekty patologii perinatalnej są najistotniejsze z punktu widzenia lekarzy, ale dla matek, które utraciły dzieci, najważniejsza jest odpowiedź na pytanie: dlaczego? Ostatecznie to kobieta musi stawić czoła rzeczywistości i funkcjonować ze świadomością o nieprawidłowym przebiegu ciąży, a później o jej fatalnym zakończeniu. – Wiele z nich w takich sytuacjach czuje się winna i upatruje źródła problemu w sobie. Wynik badania wskazujący na przyczynę nieprawidłowości przynosi przynajmniej częściową ulgę, mówi: to nie Pani wina – mówi dr Trzeszcz.

Co równie ważne, specjalistyczne badanie placentologiczne dostarcza informacji ważnych dla prowadzenia następnych ciąż lub wdrożenia profilaktyki długoterminowej u matki i noworodka. Diagnostyka tego typu może pomóc w wykryciu wcześniej niezdiagnozowanych schorzeń matki lub płodu, nierzadko wymagających szybkiej interwencji. Szczególne znaczenie, ciągle mało znane w Polsce, ma zapobieganie chorobom łożyska o znaczącym ryzyku nawrotu w następnych ciążach. Taka wiedza pozwala podjąć działania zapobiegawcze. 

– Patolodzy zazwyczaj nie mają bezpośredniego kontaktu z pacjentem, ale zdarza mi się otrzymywać telefony z podziękowaniem – mówi dr Trzeszcz. – Ulga w głosie pacjentek jest wyraźnie odczuwalna. Ciężar odpowiedzialności został zdjęty. Poznanie przyczyny dostarcza wyciszenia w trudnej emocjonalnie sytuacji, której doświadczają pacjentki ze stratą ciąży.

Warto pamiętać, że każda kobieta może zapytać lekarza lub położną na sali porodowej o możliwość skierowania łożyska po porodzie lub poronieniu do badania placentologicznego, przy czym taka decyzja zapada zawsze na podstawie wskazań medycznych. 

*Dr Martyna Trzeszcz jest pierwszym i do tej pory jedynym polskim patologiem z nagrodą Giordano Fellowship Europejskiego Towarzystwa Patologów (ESP). Dzięki niej miała okazję ukończyć intensywny, dwumiesięczny staż specjalistyczny w prestiżowym europejskim centrum patologii perinatalnej i pediatrycznej w Wielkiej Brytanii. Jest również członkiem elitarnego grona Paediatric Pathology Society i jednym z liderów audytu rozpoznań placentologicznych w europejskim ośrodku zaawansowanego szkolenia w patologii perinatalnej. Staże z zakresu patologii perinatalnej odbywała między innymi w Cincinnati Childrens Hospital Medical Center, Harvard University oraz w kanadyjskim Queens University. Dr Martyna Trzeszcz jest związana z Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu oraz Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym im. Jana Mikulicza Radeckiego, gdzie wykonuje świadczenia z zakresu patologii perinatalnej i placentologii. 

Foto: Tomasz Walów