Czym jest EMG i kiedy wykonuje się to badanie?

EMG, czyli elektromiografia jest powszechnie stosowanym badaniem diagnostycznym w chorobach mięśni i nerwów obwodowych. Dowiedz się, na czym polega i jak przebiega!

Czym jest badanie EMG?

EMG czyli elektromiografia jest badaniem elektrofizjologicznym, które wykonuje się w celu oceny funkcjonowania obwodowego układu nerwowego i układu mięśniowego. Badanie EMG jest stosowane w diagnozowaniu wielu chorób nerwowo-mięśniowych. Daje możliwość zlokalizowania zmian patologicznych, ustalenia ich wielkości i charakteru jak również pozwala na określenie dynamiki procesu chorobowego (przewlekły, ostry).

Badanie elektromiograficze obejmuje dwa elementy: elektroneurografię (ENG), czyli ocenę przewodnictwa nerwowego oraz właściwe EMG, które polega na badaniu czynności elektrycznej mięśni.

Wskazania i przeciwwskazania do wykonania EMG

Wskazaniem do wykonania badania EMG są nieprawidłowości w obrębie funkcjonowania nerwów obwodowych oraz mięśni. Badanie pozwala zlokalizować i określić charakter zmian patologicznych w mięśniach, a także zidentyfikować choroby nerwów. Umożliwia:

• rozpoznanie przyczyn niedowładów (pozwala określić, czy niedowład spowodowany jest uszkodzeniem nerwu czy mięśnia);
• wykrycie uszkodzeń mięśni i nerwów, które jeszcze są zbyt niewielkie, żeby dawać objawy;
• określenie wielkości zmienionego chorobowo obszaru;
• śledzenie dynamiki procesu chorobowego.

Elektromiografia jest stosowana w diagnostyce takich chorób jak m.in.:

• zespół cieśni nadgarstka;
• łokieć tenisisty;
• miastenia gravis;
• polineuropatia cukrzycowa;
• rdzeniowy zanik mięśni;
• zespół nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej;
• zespół Guillain-Barre’a
• dystrofia mięśniowa;
• rwa kulszowa;
• rwa barkowa.

EMG jest również pomocne w diagnostyce uszkodzeń mięśni wskutek urazu. Elektromiografia jest badaniem często wykonywanym przez sportowców, można dzięki niej dokonać oceny wydolności organizmu. Jest również pomocna w weryfikacji planu treningowego oraz pozwala na lepszy dobór ćwiczeń i technik, które zapewnią pożądane efekty w danej dziedzinie sportu.

Przeciwwskazaniem do wykonania elektromiografii jest obecność metalowych elementów w sercu (np. rozrusznik serca czy sztuczna zastawka), a także obecność metalu w sąsiedztwie obszaru ciała poddawanego badaniu.

Przygotowania przed badaniem EMG

Elektromiografia nie wymaga od pacjenta szczególnego przygotowania do badania. Istotne jest uprzednie umycie miejsca, w którym zostaną przymocowane elektrody. Nie należy także natłuszczać badanego obszaru (kremy, balsamy). Ważne jest też poinformowanie lekarza o zażywanych lekach, ponieważ niektóre mają wpływ na wyniki badania. Są to np. aspiryna oraz niektóre suplementy diety.

Po wykonaniu badania może być odczuwalna bolesność badanego mięśnia. Niekiedy po wkłuciu elektrod może nastąpić lekkie, miejscowe krwawienie.

Przebieg badania EMG

EMG jest specyficznym badaniem, ponieważ można je przeprowadzić na dwa sposoby. W większości przypadków ogranicza się do oceny funkcjonalności nerwów obwodowych na podstawie elektroneurografii (ENG) wykonywanej przy pomocy elektrod powierzchniowych mocowanych do skóry nad mięśniem unerwianym przez badany nerw. Takie badanie nie jest bolesne i zajmuje od 30 do 60 minut, w zależności od liczby badanych nerwów.

Jeśli ENG jest niewystarczające, należy wykonać właściwe EMG. Procedura obejmuje zastosowanie elektrody igłowej, którą wbija się w badany mięsień. Uzyskanie prawidłowych wyników wiąże się z kilkukrotną zmianą położenia elektrody. Niestety, jest to badanie bolesne i nieprzyjemne dla pacjenta, jednak pozwala na natychmiastowy powrót do pełnej aktywności życiowej po zakończeniu procedury. Przez kilka dni po wykonaniu EMG pacjent może odczuwać tkliwość mięśnia, a niekiedy obserwować również niewielkie zasinienia w miejscach wkłucia elektrody. Elektromiografia trwa od 30 minut do nawet dwóch godzin – w zależności od liczby badanych mięśni.

EMG obejmuje badanie mięśnia w spoczynku (całkowicie rozluźnionego), oraz podczas pracy (w skurczu), dlatego wymaga współpracy pacjenta z lekarzem.