Podsumowanie roku w Starej Kopalni

Dobiegł końca rok 2020. Podobnie jak dla wielu branż, nie był to łatwy rok dla turystyki i kultury. Pandemia koronawirusa pokrzyżowała wiele planów i przyczyniła się do czasowego zamknięcia wielu instytucji, które musiały na pewien czas przenieść swoją działalność wyłącznie do sieci. Nie inaczej było w przypadku Starej Kopalni w Wałbrzychu.

Początek roku był dla instytucji bardzo intensywny – styczeń i luty były miesiącami wyjazdów promocyjnych, w każdy weekend stoisko Starej Kopalni pojawiało się w kolejnych górskich miejscowościach turystycznych na Dolnym Śląsku. Bardzo dobry okazał się również czas ferii zimowych – kampania promocyjna skierowana była na całą Polskę, co zaowocowało wzrostem uczestników zajęć edukacyjnych w czasie ferii oraz zwiększeniem liczby zwiedzających obiekt w stosunku do roku 2019. Od stycznia do początku marca odbyło się wiele wydarzeń kulturalnych – miały miejsce koncerty takich gwiazd polskiej sceny muzycznej jak Daria Zawiałow czy duet Karaś/Rogucki w swojej debiutanckiej trasie. W ostatni weekend lutego Stara Kopalnia promowała swoją ofertę na stoisku Wałbrzycha podczas Międzynarodowych Targów Turystyki i Czasu Wolnego na wrocławskim stadionie.

Od 12 marca ze względu na rozwijającą się w szybkim tempie pandemię koronawirusa Stara Kopalnia decyzją Rządu została zamknięta dla zwiedzających. Działania instytucji przeniosły się do sieci – w mediach społecznościowych i na stronie obiektu pojawiały się różne propozycje organizacji czasu wolnego w domu, rebusy, zagadki, ciekawostki górnicze oraz prezentacje z wystaw, które miały miejsce w przestrzeniach Starej Kopalni. Publikowane były także krótkie filmy z miejscami, które nie znajdują się bezpośrednio na trasie zwiedzania oraz filmy prezentujące warsztaty artystyczne. Muzeum zostało ponownie uruchomione 4 maja. Do tego czasu pracownicy obiektu intensywnie pracowali nie tylko w sieci – trasa zwiedzania została wzbogacona o nowe eksponaty. Zmiany zaszły w kilku miejscach. W sztolni szkoleniowej, gdzie prezentowane są różnegórnicze prace,  pojawiło się m.in. stanowisko odpalania materiałów wybuchowych wraz z linią strzałową i stanowisko wiertacza z wyposażeniem. Kolejnym miejscem z nowościami był chodnik – została tam zlokalizowana ekspozycja narzędzi i urządzeń stosowanych w pracy pod ziemią.

Wiele nowości pojawiło się także w dawnej lampowni – odtworzona została dyspozytornia ruchowo- metanometryczna z ekspozycją stanowisk dyspozytorów Oprócz tego na wystawie znalazła się również replika regału składowania aparatów ucieczkowych AU-9 z kopalni Thorez. Ekspozycja została wzbogacona o kolejne górnicze pamiątki i cenne eksponaty związane z tradycjami górniczymi i historią obiektu. 

Stara Kopalnia czynnie brała także udział w akcjach promocyjnych w czasie pandemii – w ramach projektu Lokalnej Organizacji Turystycznej Aglomeracji Wałbrzyskiej „#AglomeracjaWałbrzyskaDlaMedyka” instytucja przekazała vouchery na zwiedzanie obiektu dla wałbrzyskich medyków.  Stara Kopalnia była także jednym z obiektów akcji promocyjnej Miasta Wałbrzych „WOWczer” oraz Dolnego Śląska „Voucher Turystyczny”, które miały na celu wsparcie branży turystycznej w trudnym czasie ograniczeń związanych z pandemią. W sierpniu instytucja dołączyła również do programu „Bon turystyczny” w kategorii noclegów. 

Od maja ponownie ruszyło zwiedzanie oraz zostały otwarte wystawy. Powoli liczba turystów zaczynała się zwiększać. Od połowy maja Stara Kopania rozpoczęła kampanię promocyjną obiektu w postaci wyjazdów i organizacji stoisk w innych atrakcjach turystycznych Aglomeracji Wałbrzyskiej, m.in. Zamek Książ, Palmiarnia, Podziemne Miasto Osówka, Zamek Grodno. Od czerwca i w okresie wakacyjnym obiekt promował się też w Muzeum Kolejnictwa Śląskiego w Jaworzynie Śląskiej oraz w Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, a także w mieście partnerskim Wałbrzycha – Jastarni. W trakcie wyjazdów promocyjnych instytucja promowała także miejsca turystyczne Aglomeracji Wałbrzyskiej oraz ofertę biletu Explore Wałbrzych, dzięki któremu można zwiedzić cztery wałbrzyskie atrakcje. Wśród działań promocyjnych znalazły się również wspólne akcje z Muzeum Porcelany w Wałbrzychu oraz wałbrzyskim Jump Planet. W tym roku pojawiły się także nowe filmy promocyjne zarówno samej Starej Kopalni, jak i Lokalnej Aglomeracji Wałbrzyskiej, której obiekt jest członkiem. W maju odbyła się również Noc Muzeów w wersji online – w mediach społecznościowych Starej Kopalni pojawiło się wirtualne zwiedzanie obiektu oraz live z przewodnikami – byłymi górnikami.

Czerwiec i początek lipca były czasem blogerów – dzięki współpracy z Miastem Wałbrzych, Lokalną Organizacją Turystyczną Aglomeracji Wałbrzyskiej oraz Dolnośląską Organizacją Turystyczną, w sumie Starą Kopalnię zwiedziło ok. 10 blogerów turystycznych, m.in. Zbieraj Się, Wszędobylscy, Podróże bez Ości czy Busem przez Świat.  Od czerwca ruszyło także cotygodniowe Nocne Zwiedzanie z pracami górniczymi – ze względu na duże zainteresowanie instytucja postanowiła organizować taką formę zwiedzania w każdą sobotę aż do września.

W czasie wakacji odbywały się zajęcia edukacyjne i warsztaty ceramiczne. Od lipca powróciły także do oferty obiektu zajęcia sensoryczne dla najmłodszych czyli Bajtel w Kopalni – odbywały się w ostatnią sobotę miesiąca i za każdym razem tematyka prowadzonych zajęć była inna.

Do życia wróciły także wystawy w Galerii Sztuki Współczesnej w Starej Kopalni – w czerwcu miał miejsce wyjątkowy finisaż wystawy „Dekada Ognia”, której twórcami byli artyści z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wydarzenie odbyło się w zewnętrznej przestrzeni obiektu i miało charakter happeningu złożonego m.in. z performance’u dr hab. prof. ASP Stanisława Bracha „Lustracja Konia Trojańskiego” połączonego ze spektaklem taneczno-muzycznym, a dodatkowo uczestnicy mogli skorzystać z warsztatów artystycznych.
Z kolei w lipcu miał miejsce finisaż wystawy Marcina Ryczka połączony z oprowadzaniem po ekspozycji oraz spotkaniem z artystą. Pojawiły się również nowe ekspozycje – malarstwo Takis’a Makandasis w ramach jubileuszu wałbrzyskiego artysty, malarstwo Henryka Cześnika oraz obrazy Beaty Cedrzyńskiej, a także wystawa rzeźb ceramicznych autorstwa Piotra Nowaka.

W okresie wakacyjnym wspólnie z Wałbrzyskim Ośrodkiem Kultury i Miastem Wałbrzych, Stara Kopalnia organizowała kino plenerowe i samochodowe na placu obiektu. Na ekranie pojawiały się takie hity filmowe jak „Narodziny Gwiazdy” czy  „Mamma Mia” . W tym roku na terenie Starej Kopalni odbyły się także takie stałe wydarzenia jak Wałbrzyski Rajd Pojazdów Zabytkowych czy Europejskie Dni Dziedzictwa. Po raz pierwszy miał miejsce Dolnośląski Rajd Pojazdów Zabytków oraz Festiwal Food Trucków. 

Od 7 listopada Stara Kopalnia ponownie została zamknięta dla turystów. Czynny był teren zewnętrzny obiektu oraz Kawiarnia Sztygarówka serwująca zamówienia jedynie na wynos. Wychodząc naprzeciw trudnej sytuacji instytucja uruchomiła działania w sieci – kolejna porcja ciekawostek, wykładów o sztuce, filmów ze Starej Kopalni i wystaw artystycznych.  Również zajęcia edukacyjne odbywają się w wersji online – do wyboru są lekcje muzealne takie jak „Mechaniczna Kopalnia”, „Wokół tradycji górniczych” czy „Szychta Fuksów – pierwsza zmiana młodych górników”. W trakcie zajęć uczestnicy mogą bezpiecznie z domu zapoznać się z funkcjonowaniem kopalni, pracą górników oraz tradycjami górniczymi. Zajęcia są dostosowane do wieku uczestników – w ofercie znajdują się zarówno propozycje dla dzieci w wieku szkolnym, jak i dla przedszkolaków.

W tym roku ze względu na obostrzenia związane z pandemią Festiwal Tradycji Górniczych Barbórka przeniósł się do sieci. W mediach społecznościowych Starej Kopalni publikowane były liczne materiały dotyczące tradycji barbórkowych w postaci ciekawostek z dawnych lat oraz filmów  z udziałem przewodników obiektu – byłych górników. Pięknym akcentem były prace dzieci przygotowane specjalnie dla górników z okazji ich święta.

Końcówka roku skupiała się wokół dalszych działań online, wzbogacenia trasy o kolejne eksponaty i intensywnych przygotowań do ponownego otwarcia dla turystów. Warto wspomnieć, że w grudniu Stara Kopalnia została doceniona przez Dolnośląską Organizację Turystyczną i została laureatem konkursu na Najlepszy Produkt Turystyczny Dolnego Śląska 2020. Od 4 stycznia ruszyły Górnicze Ferie Zimowe w wersji online – bogata oferta zajęć edukacyjnych przygotowana z myślą o grupach oraz osobach indywidualnych.