Książę Bolko von Pless wraca do korzeni

czwartek, 8.10.2020 10:04 1949 0

Odsłonił tablicę upamiętniającą inwestycje dziadka i pradziadka w uzdrowisku Szczawno-Zdrój, został podjęty kolacją przez prezydenta Wałbrzycha oraz przeprowadził redakcje pamiętników, które ukażą się drukiem w przyszłym roku.  Ponad tydzień spędził na ziemi przodków potomek ostatnich właścicieli Zamku Książ w Wałbrzychu książę Bolko von Pless.

Wnuk słynnej księżnej Daisy i księcia Jana Henryka XV od 2015 roku jest honorowym obywatelem Wałbrzycha. Na Dolny Śląsk przyjechał na zaproszenie prezydenta miasta dra Romana Szełemeja i prezes Zamku Książ, Anny Żabskiej. Jak co roku rodową siedzibę Bolko, Książę von Pless, hrabia von Hochberg i baron na Książu (ur.1936) odwiedził wraz z małżonką, księżną Marie Elisabeth. Honorowy Obywatel Wałbrzycha i potomek jego dawnych właścicieli jest darczyńcą Zamku Książ (w posiadaniu Hochbergów w latach 1509-1943), do którego w lutym tego roku przekazał trzy obrazy z rodowej kolekcji, w tym portret swojego ojca, należący wcześnie do matki księcia hrabiny Clothilde (1898-1978), a także do babki księcia, księżnej Daisy von Pless (1873-1943). Podczas wałbrzyskiej wizyty książęcej parze towarzyszyli siostrzeniec księcia Bolko, syn jego starszej siostry hrabiny Gioi Hedwig (ur.1934), hrabia Clemenes Schenk von Stauffenberg (wnuk hrabiostwa Bolka i Clothilde von Hochberg, tym samym prawnuk księcia Jana Henryka XV Hochberg von Pless i księżnej Daisy) wraz z świeżo poślubioną żoną, hrabiną Iris. Stauffenbergowie są jedną z najbardziej znanych niemieckich rodzin arystokratycznych, a sławę zawdzięczają nie tylko średniowiecznemu rodowodowi, ale przede wszystkim postaci Clausa Schenka Grafa von Stauffenberga (1907-1944). Ten niemiecki oficer i szef sztabu armii rezerwowej należał do grupy spiskowców, którzy zaplanowali i zrealizowali nieudany zamach na życie Hitlera 20 lipca 1944 w kwaterze führera koło Kętrzyna na Mazurach.

Pomoc księżnej Lilli

W książęcym anturażu znalazły się także córka księżnej von Pless z pierwszego małżeństwa, baronówna Johanna Schenk von Stauffenberg wraz córką Marie Stander. Pasierbica księcia Bolka również należy do rodziny Stauffenbergów, ale jej młodszej gałęzi baronowskiej rezydującej na majątku Ristissen.  To właśnie w towarzystwie córki i wnuczki księżna Marie Elisabeth „Lilli” von Pless, jak co roku podczas wizyty w Wałbrzychu, odwiedziła tutejsze Hospicjum im. Jan Pawła II. Księżna kontynuuje działalność charytatywną Hochbergów w Wałbrzychu, w tym babki swojego męża, słynnej filantropki księżnej Daisy. Zamieszkała dziś w Monachium książęca rodzina Hochberg von Pless z Książa od kilku lat pomaga wałbrzyskiemu hospicjum w ramach projektu „Princess Lilli's Help”. Podczas tegorocznej wizyty arystokratka zadeklarowała pomoc finansową przy zakupie niezbędnego Hospicjum ultrasonografu.

Pamięci książęcego uzdrowiska

Najważniejsze uroczystości z udziałem księcia Bolko i towarzyszących mu bliskich odbyły się 19 września w Szczawnie-Zdroju. Szef rodu Hochberg von Pless odsłonił tablicę upamiętniającą przodków, którzy byli właścicielami miejscowości w latach 1509-1931 i są odpowiedzialni za budowę wszystkich obiektów zdrojowych, m.in. słynnego niegdyś Grand Hotelu (dziś Dom Zdrojowy nr 1), Wieży Anny, Teatru Zdrojowego, Pijalni Wód, Pola Golfowego, kortów tenisowych i Dworu Idy. Wyjątkowa uroczystość odbyła się dzięki wspólnej inicjatywie Uzdrowiska Szczawno-Jedlina S.A. i Fundacji Księżnej Daisy von Pless przy współpracy z Urzędem Miejskim w Szczawnie-Zdroju i Zamkiem Książ w Wałbrzychu. Gości powitał osobiście burmistrz uzdrowiska Marek Fedoruk. Prezydent Wałbrzycha dr Roman Szełemej wspomniał w swoim wystąpieniu o znaczeniu uzdrowiska Szczawno-Zdrój i pozostałej spuścizny rodu Hochbergów (Zamek Książ, Palmiarnia, kompleks przy Zamkowej z uczelnią i willami, kopalnie etc.) dla Aglomeracji Wałbrzyskiej i jej rozwoju.

Kulminacyjny moment uroczystości nastąpił około 16:15 gdy książę Bolko przy dźwięku rogów myśliwskich i na oczach tłumu mieszkańców Szczawna i kuracjuszy odsłonił pamiątkową tablicę, zainstalowaną  obok głównego wejścia do dawnego Grand Hotelu wybudowanego w 1910 roku przez księcia Jana Henryka XV.

Fundatorem eleganckiej instalacji w szlachetnym granicie z inskrypcją po polsku i angielsku oraz herbem książęcym jest dyrektor ds. lecznictwa w Uzdrowisku Szczawno-Jedlina, dr Jacek Gąsiorowski. Dziedzic Hochbergów nie krył wzruszenia podczas podziękowań, które wygłosił do zebranych, w tym licznych kamer telewizyjnych. Następnie na życzenie księcia koordynujący całe wydarzenie prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless Mateusz Mykytyszyn przedstawił najważniejsze fakty z historii Szczawna i poczynionych w nim inwestycji książąt von Pless.

Na koniec prezes Uzdrowiska Szczawno-Jedlina S.A., Ireneusz Grzybowski wspólnie z dr Jackiem Gąsiorowskim wznieśli za pomyślność Uzdrowiska toast wodą mineralną ze źródła Mieszko, historycznego Górnego Źródła. Jego właściwości lecznicze przebadano naukowo i opisano już w 1601 roku. Leczniczy zdrój serwowała zebranym wolontariuszka Fundacji Księżnej Daisy von Pless, urocza Rita Apolinarska, która wystąpiła w autentycznym wałbrzyskim stroju ludowym. Udostępniła go obecna na uroczystości Dorothea Stempowska, prezes Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego w Wałbrzychu. Jest to nawiązanie do tradycji z książęcych czasów, kiedy wodę mineralną z uzdrowiska serowały dziewczęta w lokalnych strojach ludowych.

Ostatnim punktem oficjalnego programu książęcej wizyty była kolacja, na którą książę Bolko zaprosił burmistrza partnerskiego miasta Wałbrzycha, górnośląskiej Pszczyny Dariusza Skrobola. Za książęcych czasów Wałbrzych i Pszczynę łączyła unia personalna w osobie panującego księcia z rodu Hochberg von Pless. Tytuł księcia na Pszczynie (niem. Pless), hrabiego Hochberga i barona na Książu nosi dziś wnuk Jana Henryka XV i księżnej Daisy, książę Bolko von Pless.

Pamiętniki w redakcji i prywatne wizyty

Zupełnie prywatny charakter miały odwiedziny, które rodzina książęca złożyła w Kościele Pokoju w Jaworze oraz w pałacu w Morawie, Mellitą Sallai (de domo von Wietersheim-Kramsta), a także spotkania księcia Bolko z książęcą rodziną Sapiehów z Warszawy w osobach księżnej - wdowy Ede Sapieha i jej 21-letniego syna, studenta Uniwersytetu w Londynie, księcia Łukasza Sapiehy. Związki towarzyskie polskich arystokratów z Hochbergami datują się od początku XIX wieku, a najbliższe relacje łączyły ich z Radziwiłłami z Antonina i Potockimi z Łańcuta.  W czasie wolnych od oficjalnych spotkań ostatni śląski książę pracował z Mateuszem Mykytyszynem nad redakcją swoich wspomnień, które prezes Fundacji Daisy spisał w pierwszych miesiącach kwarantanny. Wydanie książki planowane jest na maj przyszłego roku.

- Moja rodzina żyła na tej ziemi przez setki lat, dziękuję, że dziś o nich pamiętacie. Jednak najważniejsza jest przyszłość i to, abyśmy mogli żyć w pokoju w naszym wspólnym europejskim domu – powiedział w swoim szczawieńskim przemówieniu potomek dumnego rodu Hochbergów.

Mateusz Mykytyszyn – Zamek Książ w Wałbrzychu.

 

Podpisy pod fotografie:

z_portretem_ojca.jpg

Książę Bolko i księżna Lilli von Pless przed portretem ojca księcia, hrabiego Bolka von Hochberga. Pochodzący z Książa obraz powrócił do Książa po ponad 80-latach.  

 

bolko_z_portretem.jpg

Hrabia Bolko von Hochberg (1910-1936) spędził niemal całe swoje krótkie życie w Książu. Dlatego jego syn, książę Bolko postanowił przekazać jego portret do domu rodzinnego.

 

grupowe.jpg

Fotografia wykonana w Zamku Książ w Wałbrzychu 18 września 2020 roku w zdobionej XVIII-wiecznymi freskami autorstwa Christiana Wilhelma Tischbeina Sali Grodźca na III piętrze. Od lewej stoją: Leopold Stempowski - PAN,  Alicja Stempowska,  Marie Stander, baronessa Johanna Stauffenberg, Mateusz Mykytyszyn - prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless, hrabina Iris Schenk von Stauffenberg. Siedzą od lewej: Dorothea Stempowska - przewodnicząca Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego w Wałbrzychu, Anna Żabska - prezes Zamku Książ w Wałbrzychu, Książę Bolko von Pless, Księżna Marie Elisabeth „Lilli” von Pless, prezydent Wałbrzycha dr Roman Szełemej, hrabia Clemens Schenk von Stauffenberg.

burmistrz_pszczyny_u_ksiecia.jpg

Z powodu pandemii książę Bolko odwołał w tym roku swój wyjazd do Pszczyny. Burmistrza miasta, Dariusza Skrobola przyjął w Książu w towarzystwie siostrzeńca, hrabiego Clemensa von Stauffenberga. Wspólnie dyskutowali na temat przyszłości udziału członków rodziny książęcej Hochberg von Pless i ich potomków w pszczyńskiej imprezie Daisy Days.

 

szczawno_powitanie.jpg

Rodzinę książęcą przywitali w Szczawnie-Zdroju sygnaliści myśliwscy z Głuszycy zrzeszeni w grupie „Odgłos kniei”.

 

hospicjum.jpg

Księżna Lilli z córką i wnuczką oraz w towarzystwie Mateusz Mykytyszyna odwiedziła wałbrzyskie Hospicjum im. Jana Pawła II, które wspiera w ramach projektu „Princess Lillli’s Help”.

Dodaj komentarz

Komentarze (0)