Jak poprawić kondycję psychiczną pracowników po pandemii? - 5 porad psychologa dla pracodawców

Niepewność i niepokój związany z niekończącą się pandemią Sars-CoV-2 wystawiają na próbę kondycję psychiczną pracowników. Przewlekły stres i brak poczucia bezpieczeństwa mogą skutkować nie tylko osłabieniem efektywności, ale również problemami emocjonalnymi. Liczne badania pokazują, że nawet co trzeci pracownik doświadczył pogorszenia zdrowia psychicznego. Psycholog Joanna Węglarz udziela 5 rad dla pracodawców, jak skutecznie wpłynąć na poprawę samopoczucia swoich pracowników.

Stres, jeszcze przed pandemią koronawirusa, nazywany był chorobą XXI wieku, a w ciągu ostatniego roku problem ten zdecydowanie się nasilił, gdyż izolacja społeczna, przymusowa praca i nauka zdalna, strach o zdrowie i życie swoje i najbliższych, niepewność co do stabilności finansowej, jak i przyszłości w ogóle, zakłóciła podstawowe potrzeby człowieka, takie jak poczucie bezpieczeństwa czy potrzebę przynależności. Eksperci alarmują, że doświadczana przez wielu z nas niepewność czy nawet poczucie zagrożenia wpływają negatywnie na funkcjonowanie w życiu zawodowym. Jest to szczególnie odczuwalne w branżach, które ucierpiały na skutek pandemii lub w tych, które musiały przestawić się na inne funkcjonowanie, poradzić sobie z większym nakładem pracy czy sprostać wyższym wymaganiom. Do tego wiele osób doświadczyło czy doświadcza niepewności w sferze osobistej. Pandemia jest bowiem globalnym kryzysem, który uświadomił wielu osobom, że to co traktowały jako pewnik i co wydawało im się, że są w stanie kontrolować, wcale takie oczywiste nie jest.

Nie tylko specjaliści i menadżerowie, ale także pracownicy niższego szczebla obawiają się utraty pracy, mniejszych zarobków czy mniejszych możliwości rozwoju kariery. Przez to czują się zagubieni, mniej pewni siebie i mają problem z podejmowaniem decyzji, ponieważ pojawia się zbyt wiele niewiadomych. Poczucie niepewności oraz zmiany wynikłe z powodu pandemii sprawiają, że wiele osób znajduje się pod ogromną presją, co przekłada się na ich dobrostan.Wiadomo, że złe samopoczucie, brak koncentracji, apatia czy rozdrażnienie negatywnie wpływają na jakość pracy, a osoby, które przed pandemią osiągały świetne wyniki w sferze zawodowej, teraz mogą mieć trudności z powrotem do normalności.

Jakie mogą być symptomy pogorszenia kondycji psychicznej pracowników:

• spadek wydajności i pogorszenia jakości wykonywanej pracy;
• problem z wywiązywaniem się z obowiązków;
• rotacja pracowników;
• zwiększona ilość zwolnień lekarskich;
• obniżające się morale, co skutkuje większym narzekaniem;
• słabsze relacje interpersonalne;
• opór przed wprowadzaniem zmian.

- Warto, by pracodawca wiedział, co jest przyczyną mniejszej efektywności pracownika i starał się temu zaradzić. Coraz więcej firm oferuje rozmowę z psychologiem lub coachem. Nie jest to terapia, a krótkie spotkania, które pomagają pracownikowi usprawnić jego funkcjonowanie w różnych obszarach np. delegowanie zadań, asertywność, ustalenie priorytetów, komunikacja, radzenie sobie z napięciem i stresem, zarządzanie czasem, wypalenie zawodowe czy określenie ścieżki kariery. Ważne, by odbywały się w godzinach pracy i były traktowane przez pracowników jako element pracy. Zwykle wystarcza od 2 do 4 spotkań łącznie, raz w tygodniu, by problem określić i znaleźć rozwiązania - mówi Joanna Węglarz, ceniona psycholożka i specjalistka psychologii klinicznej, wykładowczyni akademicka i terapeutka EMDR ze Studia Psychologicznego, pomysłodawca ogólnopolskiej kampanii społecznej SZKOŁA-ODNOWA.

PIĘĆ PORAD PSYCHOLOGA DLA PRACODAWCÓW:

1. Wsparcie psychiczne ze strony przełożonego, czyli krótkie cotygodniowe spotkania z pracownikiem (offline lub online) ukierunkowane na jego potrzeby. Podczas spotkań one-to-one szef ma szansę dowiedzieć się, jaki są problemy osobiste i zawodowe podwładnego, i w jaki sposób firma może pomóc mu je przezwyciężyć. Ważne jest też poświęcenie czasu podczas spotkań całego zespołu na problemy interpersonalne i dobrą atmosferę w miejscu pracy.
2. Wdrożenie programu „Well-being”, czyli wsparcie w zakresie umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz poprawy efektywności w pracy. Jeśli pracodawca widzi, że pracownik jest zrezygnowany, przytłoczony obowiązkami i mało produktywny, może zaoferować mu możliwość kontaktu z psychologiem lub coachem, by określić, z czym ma największe bieżące problemy np. z radzeniem sobie ze stresem, delegowaniem zadań, asertywnością, ustaleniem priorytetów, komunikowaniem itp.
3. Program „Wsparcie mentalne dla biznesu”. Jeśli pracodawca widzi, że pracownik nie potrafi odnaleźć się w firmie, nie czuje się częścią zespołu, nie ma motywacji do pracy, wówczas warto zaproponować regularne spotkania z psychologiem lub coachem. Dotyczy to zarówno kadry zarządzającej, jak i pracowników niższego szczebla. Eksperci będą w stanie stworzyć zindywidualizowane programy wsparcia oparte o pogłębioną diagnozę przyczyn problemów wśród pracowników i w firmie. Pracodawca dzięki informacjom zwrotnym od podwładnych może także wdrożyć odpowiednie zmiany i procedury w oparciu i potrzeby i możliwości całego zespołu, aby zwiększyć jego efektywność.
4. Zachęcanie do prowadzenia zdrowego trybu życia - pracodawca w trosce o zdrowie psychiczne i fizyczne pracowników powinien wspierać ich w poprawie jakości życia np. zachęcać do zdrowego jedzenia (owocowe dni, szkolenia z zakresu zdrowej diety), wspólnych ćwiczeń (np. joga w pracy lub zajęcia sportowe poza pracą, wykupienie karnetów sportowych), a także wdrażać programy nauki korzystania z technik relaksacyjnych. Mindfulness i ćwiczenia oddechowe to proste i bardzo skuteczne sposoby radzenia sobie z napięciem i stresem. 

5. Integracja zespołu – warto organizować aktywności, które wzmocnią więzi pracowników między sobą i z firmą. Mogą to być relaksujące wyjazdy weekendowe (np. do SPA), wieczorne wyjścia do klubów czy restauracji, wspólne zajęcia sportowe, aktywności dla rodziców z dziećmi z okazji Mikołajek czy Świąt Bożego Narodzenia.