Z okazji dni babci i dziadka zadbajmy o cyberbezpieczeństwo seniorów

Seniorzy coraz chętniej korzystają z nowych technologii. Obsługa smartfonu, tabletu czy laptopa jest dla wielu z nich coraz mniejszym wyzwaniem. Niestety także, są grupą która nie dorastała z technologią, tym samym nie mieli okazji do nabycia doświadczeń w obszarze cyberbezpieczeństwa. Przestępcy są tego świadomi. Ekspert z ESET radzi, jak starsi użytkownicy Internetu, nasze babcie i nasi dziadkowie, mogą zwiększyć swoją ochronę przed niektórymi z najczęstszych rodzajów oszustw internetowych. 

Internet to potężne narzędzie, które umożliwia także starszym osobom kontaktowanie się z rodziną i przyjaciółmi, realizowanie pasji i zainteresowań, a także załatwianie spraw urzędowych czy kontakt z lekarzem bez wychodzenia z domu. Jednocześnie jednak aktywność w Internecie wiąże się z ryzykiem zagrożeń, na które większość seniorów nie jest przygotowana. Brak podstawowej wiedzy z zakresu cyberbezpieczeństwa, zbytnia otwartość i zaufanie do osób po drugiej stronie ekranu, a w niektórych przypadkach pogarszające się zdolności poznawcze mogą zostać wykorzystane przez internetowych oszustów polujących na dane i oszczędności starszych użytkowników. 

Uważaj na podejrzane wiadomości mailowe 

Oszuści wysyłają fałszywe wiadomości w nadziei, że nieświadomy zagrożenia użytkownik postąpi zgodnie z instrukcjami zawartymi w mailu i poda dane osobowe lub dane karty płatniczej. Nierzadko taki mail zawiera plik ze złośliwym oprogramowaniem lub link, który przenosi ofiarę na fałszywą stronę. Oszuści tworząc kolejne kampanie phishingowe często posługują się wizerunkiem znanych podmiotów, na przykład sklepów, placówek medycznych lub firm kurierskich. Wykorzystując socjotechniki starają się wymusić na ofierze działanie, którego konsekwencją może być nawet utrata środków z konta bankowego. Połączenie zbyt dużej ufności i braku wśród seniorów świadomości o potencjale zagrożenia sprawia, że tego rodzaju ataki bywają bardzo skuteczne. 

- Zwróćmy uwagę starszym rodzicom czy dziadkom na podstawowe zasady bezpieczeństwa. Jeśli na ich skrzynce pojawi się podejrzana wiadomość e-mail, to powinni w pierwszej kolejności dokładnie zapoznać się z jej treścią. Nie podejmować pochopnych decyzji, nie podawać żadnych danych i nie otwierać żadnych linków lub plików załączonych do wiadomości. Nawet jeśli e-mail pochodzi od potencjalnie zaufanej organizacji lub sklepu, poszukajmy danych kontaktowych na jej oficjalnej stronie i zadzwońmy bezpośrednio do podmiotu, w imieniu którego wiadomość została wysłana. Weryfikacja wiadomości u źródła powinna rozwiać wszelkie wątpliwości, co do prawdziwości zawartych w niej informacji – radzi Kamil Sadkowski, starszy specjalista ds. cyberbezpieczeństwa w ESET. 

Wygrałeś nagrodę! Zapłać, aby odebrać wygraną 

Cyberprzestępcy mogą wysłać również wiadomości z gratulacjami z okazji wygranej w loterii. Chociaż młodsze pokolenie dawno przestało wierzyć w jakiekolwiek nagrody, to w przypadku seniorów istnieje ryzyko, że część z nich może uwierzyć w prawdziwość takiego maila. Zazwyczaj nadawca chce wzbudzić u ofiar poczucie pilności, prosząc o jak najszybszą reakcję zanim „nagroda przepadnie”. Aby ją otrzymać nieświadomy użytkownik musi przekazać swoje dane osobowe lub przelać konkretną kwotę na wskazane w mailu konto. 

- Jeśli jakaś wiadomość od samego początku wydaje nam się podejrzana, to najlepiej ją zignorować. W przypadku wygranych w loterii, atrakcyjnych promocji lub rabatów kierujmy się zasadą, że coś co wygląda zbyt dobrze, aby mogło być prawdziwe, najpewniej prawdziwe nie jest. Należy pamiętać, że w przypadku legalnych loterii nigdy nie wymaga się od zwycięzców uiszczania opłat za sam odbiór nagrody. W przypadku oszustw, po podaniu danych i zrealizowaniu przelewu, ofiara nigdy nie otrzyma nagrody, a co więcej jej dane będą w posiadaniu cyberprzestępcy, który może wykorzystać je do własnych celów – mówi Kamil Sadkowski. 

Seniorzy na celowniku romantycznych oszustów 

Seniorzy w sferze wirtualnej są coraz bardziej aktywni również na portalach randkowych. Niestety również ten fakt nie umknął uwadze oszustów, którzy wykorzystują łatwowierność starszych osób. Dlatego seniorzy szukający nowych znajomości powinni ostrożnie podchodzić do poznawanych osób. Jak cyberprzestępcy wyłudzają pieniądze w tym obszarze? W pierwszej kolejności budują głębszą relację z ofiarą, starając się zdobyć jej zaufanie. Nierzadko posługują się przy tym zdjęciami modelek lub kradną zdjęcia z mediów społecznościowych, aby odpowiednim wyglądem wzbudzić zainteresowanie swoich ofiar. Z czasem, gdy oszuści poczują się pewnie, zaczynają prosić o pieniądze, wykorzystując emocje na przykład opowiadając historię mającą wzbudzić u nieświadomego użytkownika litość. 

- Użytkownicy portali randkowych, jak i mediów społecznościowych, powinni pamiętać, aby w żadnym wypadku nie wysyłać nowopoznanej osobie pieniędzy. Rozsądek i dawka wątpliwości jest w tym przypadku wskazana. Jeśli osoba, z którą rozmawiasz na portalu randkowym, unika bezpośredniego kontaktu, nie zgadza się na rozmowy wideo, a po upływie zaledwie kilku dni wyznaje ci miłość, to znak, że możesz mieć do czynienia z oszustem. W tym momencie najlepiej zakończyć tego typu znajomość – ostrzega ekspert ESET.