Sezon na kleszcze

Z roku na rok wzrasta populacja kleszczy, której sprzyjają łagodne zimy. Musimy mieć świadomość, że sezon na kleszcze, który rozpoczął się już w marcu, może potrwać nawet do późnej jesieni. Wystarczy kilka cieplejszych dni (i dosłownie kilka kresek powyżej zera), by pajęczaki te rozpoczęły swój marsz na powierzchnię ziemi. Kleszcze stwarzają zagrożenie dla człowieka ponieważ są wektorami patogenów chorobotwórczych, czyli przenoszą na ludzi niebezpieczne choroby, takie jak kleszczowe zapalenie mózgu i boreliozę.

Żyją one powszechnie na terenie całej Polski w miejscach wilgotnych i obfitujących w roślinność. Do spotkania z kleszczem najczęściej dochodzi w miejscach porośniętych trawą lub krzewami. Zarośla stanowią bowiem idealne miejsce oczekiwania na swoją „ofiarę”. Spacerując po lesie, łące lub parku czy wypoczywając nad rzeką albo jeziorem jesteśmy narażeni na spotkanie z kleszczem.  Żyją one w ściółce i w poszukiwaniu swych żywicieli (zwierząt lub ludzi) wspinają się na trawy i krzewy.

Kleszcze dostają się na nasze ubranie lub skórę bezpośrednio z roślin. Przechodząc przez zarośla, możemy zebrać kleszcza z liścia lub źdźbła trawy, dlatego istotne jest właściwe ubranie. Ryzyko kontaktu z kleszczem można w znaczący sposób ograniczyć poprzez noszenie długich spodni (nogawki należy wpuścić do skarpetek), koszul z długim rękawem, stosowanie repelentów (preparaty odstraszające) – zgodnie z zaleceniami producenta nie należy wydłużać odstępów czasu pomiędzy ich stosowaniem, ponieważ ochrona staje się wtedy nieskuteczna. Wybierając jasną odzież, szybciej i łatwiej można dostrzec kleszcza.

Zwykle nie czuć ukąszenia przez kleszcza, gdyż posiadają one w swojej ślinie substancje znieczulające, dlatego też po wizycie w lesie lub innym miejscu bytowania kleszczy należy dokładne obejrzeć całe ciało. Wstępne oględziny należy zrobić jeszcze przed wejściem do domu, ponieważ kleszcze przyniesione w ubraniu do domu potrafią przeżyć w pomieszczeniach wiele miesięcy, następnie należy obejrzeć dokładnie zakryte części ciała oraz przejrzeć włosy. Po zauważeniu kleszcza, należy jak najszybciej go usunąć.

Jak najwcześniejsze usunięcie kleszcza znacząco zmniejsza ryzyko ewentualnego zakażenia. Ocenia się, że nawet jeśli kleszcz był zakażony, to w przypadku usunięcia go ze skóry do 12 godzin od momentu ukąszenia – liczba krętków boreliozy, która przedostanie się do organizmu człowieka będzie zbyt mała, aby spowodować zakażenie.

Choroby przenoszone przez kleszcze są ważnym i narastającym problemem epidemiologicznym i klinicznym na świecie i w Polsce. Jedną z najgroźniejszych jest kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Można się przed nim zabezpieczyć dzięki szczepieniom. Dostępne są skuteczne i bezpieczne szczepionki, które można stosować już u dzieci od 2 roku życia. Trzeba jednak pamiętać, że  zaszczepienie się przeciw KZM nie chroni przed innymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze, w tym przed boreliozą (tę leczy się antybiotykami).Warto pamiętać, że ryzyko zakażenia dotyczy nie tylko dwóch chorób: boreliozy i odkleszczowego wirusowego zapalenia opon mózgowych, ale także innych, takich jak babeszjoza czy anaplazmozagranulocytarna. Lista chorób przenoszonych przez kleszcze jest naprawdę długa.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ząbkowicach Sl. informuje, że w  przypadku ukąszenia przez kleszcza należy przez 30 dni obserwować skórę w miejscu ukąszenia pod kątem wystąpienia rumienia pełzającego lub pierścieniowego zaczerwienienia skóry wokół miejsca ukąszenia. Należy również zwrócić uwagę na ogólne samopoczucie. Jeżeli wystąpią niepokojące objawy takie jak osłabienie, ból głowy, gorączka, ból mięśni lub pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół ukąszenia, bezwzględnie należy skontaktować się z lekarzem.

(źródło GIS)