Narasta antybiotykooporność - kampania na Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ząbkowicach Śl. w ramach ogólnopolskiej kampanii wiedzy o antybiotykach informuje, że Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach został ustanowiony w 2008 roku przez Komisję Europejską i jest obchodzony corocznie w dniu 18 listopada w całej Europie. Natomiast Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach obchodzony jest w dniach 18-24 listopada 2022 roku i został ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w 2015 r. Obie kampanie mają na celu podniesienie świadomości społeczeństwa oraz zwrócenie uwagi, jak poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego stanowi zjawisko narastania i rozprzestrzeniania się oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u człowieka.

Światowa Organizacja Zdrowia i Europejskie Centrum Kontroli i Profilaktyki Chorób zachęcają do działań zwiększających świadomość ogółu społeczeństwa, jak też pracowników ochrony zdrowia na temat tego, czym jest oporność na antybiotyki oraz przekazywania informacji o jej konsekwencjach. Poprzez zaangażowanie się w globalne działania kampanii i szerzenie wiedzy na temat problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, w tym oporności bakterii na antybiotyki, możemy mieć wpływ na zmniejszenie tego negatywnego zjawiska. Antybiotykooporność jest zagrożeniem dla zdrowia i życia nas wszystkich. Skuteczność antybiotyków, a więc możliwość leczenia zakażeń i chorób bakteryjnych zależy bowiem od rozsądnego ich stosowania.

Antybiotykooporność to odporność bakterii na bakteriobójcze lub bakteriostatyczne działanie antybiotyków. To zdolność bakterii do przeciwstawiania się działaniu antybiotyku. Bakterie potrafią bronić się przed antybiotykami na różne sposoby np. niszczą je, nie wpuszczają do komórki, bądź usuwają z wnętrza komórki. Bakterie oporne mogą swobodnie namnażać się w obecności antybiotyku i są w stanie przekazywać zdolność obrony kolejnym pokoleniom oraz innym bakteriom.

Główne przyczyny antybiotykoodporności:

• nadmierne lub niepotrzebne stosowanie antybiotyków;
• nieprzestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących dawkowania;
• przerywanie antybiotykoterapii po ustąpieniu objawów infekcji;
• nadużywanie antybiotyków podczas produkcji żywności;
• nieprzestrzeganie zasad higieny.

Przeciwdziałać antybiotykoodporności można poprzez:

• zapobieganie infekcjom przez: mycie rąk, zachowanie dobrej higieny żywności, unikanie bliskiego kontaktu z chorymi oraz stosowanie aktualnych szczepień;
• stosowanie antybiotyków jedynie w sytuacjach, kiedy zostaną przepisane przez lekarza;
• zawsze stosowanie się do zaleceń lekarza;
• niestosowanie niewykorzystanych w poprzednich kuracjach antybiotyków bez wyraźnej zalecanej potrzeby;
• nieudostępnianie antybiotyków innym osobom.

Warto wiedzieć że:

• decyzja o włączeniu do terapii antybiotyków powinna być podejmowana każdorazowo przez lekarza.
• zalecane jest wykonanie posiewu materiału od chorego (np. krwi, moczu, wymazu z gardła) w celu określenia, jaka bakteria jest odpowiedzialna za zakażenie i jaka jest jej wrażliwość na antybiotyki.
• na podstawie antybiogramu, można dokonać najwłaściwszego doboru antybiotyku.
• w przypadku ustalenia zakażenia wirusowego antybiotyk nie jest potrzebny i nie powinien być stosowany.
• gdy znamy drobnoustrój wywołujący zakażenie i jego wrażliwość na antybiotyki, mówimy o leczeniu celowanym, które jest najbardziej skuteczne.