Kamieniecki Klub Seniora: Katowice i magiczny Nikiszowiec
Stolica Górnego Śląska to kolejny cel wyprawy kamienieckiego Klubu Seniora, do którego swoich podopiecznych zabrała p. Maria Kacik, a uatrakcyjnianiem podróży, już tradycyjnie, zajął się profesjonalny przewodnik turystyczny p. Marek Jechna. Natomiast po lokalnych atrakcjach oprowadzał miejscowy cicerone. Przez lata, mówiąc kolokwialnie, nie było po co jeździć na „Czarny Śląsk”, bo taką nazwę miało z racji licznych kopalni województwo katowickie. Uzupełniając informację o kolorowych Śląskach to Śląsk Opolski nazywany był „Białym” z racji licznie występujących wapieni i produkcji cementu (w stolicy województwa działały 4 cementownie, a mieszkańcy dobrze wiedzieli, czemu region zawdzięcza określenie koloru). Natomiast Dolny Śląsk nazywany był „Zielonym” z racji wielu terenów zielonych na całym obszarze województwa. Po tak przydługim wstępie o walorach edukacyjnych pora wrócić do opisu głównego celu peregrynacji.
***********************
Na początek zaplanowano do zwiedzania obiekt znany od wielu lat wszystkim Polakom oraz wielu turystom a przede wszystkim kibicom z całego świata. Hala Widowiskowo-Sportowa "Spodek", bo o niej mowa jest stałym elementem architektonicznym kojarzonym z Katowicami.
Spodek jest ikoną Katowic i jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów architektonicznych w Polsce. Ta niezwykle odważna konstrukcja powstała 50 lat temu i do dziś zachwyca swoją bryłą. Chyba nikt nie wyobraża sobie katowickiego krajobrazu bez Spodka. Niestety, dla odwiedzających, był niedostępny z racji odbywającego się Światowego Forum Miejskiego.
Warto wiedzieć, że Spodek wygląda jak latający talerz nie w efekcie projektu graficznego, a matematycznych i architektonicznych przeliczeń. Jego konstrukcja jest okrągła, w kształcie ściętego stożka nie z pobudek estetycznych, lecz dlatego, że architekci wyliczyli, iż tylko taka konstrukcja może wytrzymać wstrząsy górnicze. Dodatkowym zabezpieczeniem jest bardzo mała powierzchnia, którą Spodek, mimo ogromnej kubatury (341 tys. m sześciennych i 29 470 m kw. powierzchni użytkowej), styka się z ziemią.
W samym centrum miasta, tuż obok Hali Widowiskowo-Sportowej „Spodek”, powstał nowy wyjątkowy obszar zwany Strefą Kultury. Wraz ze „Spodkiem” tworzą ją obiekty kulturalno-rozrywkowe: Międzynarodowe Centrum Kongresowe, nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz nowe Muzeum Śląskie. Wszystkie obiekty to architektoniczne perełki, wielokrotnie nagradzane w konkursach za swój niepowtarzalny design. Nowe obiekty, osadzone na terenie dawnej kopalni „Katowice”, wniosły nową jakość w zrewitalizowaną część Katowic. Łączna wartość projektów inwestycyjnych, wraz z przebudową układu drogowego, przekracza miliard złotych. Ich realizacja była możliwa dzięki wsparciu funduszy europejskich.
Katowice to stosunkowo nowe miejsce do odkrywania turystycznych atrakcji Polski. W celu poznania należy się wybrać osobiście a w relacji można zaznaczyć co warto zobaczyć. W Muzeum Śląskich oprócz wielu wysrtaw stałych ciekawostką są m.in. dwa obrazy Aleksandra Gierymskiego „Pomarańczarka” z początku lat 80. XIX wieku. Przy muzeum znajduje się zrewitalizowany stary szyb kopalniany, obecnie wykorzystywanym jako wieża widokowa, z której można podziwiać panoramy miasta.
Niezwykle atrakcyjny nie tylko architektonicznie jest budynek Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia - monumentalna bryła z barwionego betonu kryjąca salę koncertową na 1800 miejsc. Ta wielka sala urzeka kameralnością. Widownia otacza scenę ze wszystkich stron skracając dystans między muzykami a publicznością. Nad akustyką sali NOSPR czuwał mistrz w swoim fachu - Yasuhisa Toyota z Nagata Acoustics, realizujący projekty dla najlepszych sal koncertowych świata. Ciekawostką jest adres: ”Pl. Wojciecha Kilara 1”, kompozytora światowej sławy, nierozerwalnie związanego z Górnym Śląskiem.
Niezwykle ważnym i równie charakterystycznym dla centrum miasta jest pomnik Powstań Śląskich, zaprojektowany przez Kazimierza Zemłę i Wojciecha Zabłockiego, upamiętniający zryw powstańczy Ślązaków w latach 1919, 1920 i 1921.
Więcej na stronach będących źródłem tekstu:
http://www.spodekkatowice.pl/pl/
https://katowice.tvp.pl/24816009/jeden-autor-dwa-obrazy-czyli-pomaranczarka-w-muzeum-slaskim
Familioki w Nikiszowcu
Kolejną bez wątpienia atrakcją na skalę światową był Magiczny Nikiszowiec. Górnicze osiedle położone na południu Katowic, znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki. Nikiszowiec zdobył w 2011 roku czwarte miejsce w plebiscycie 7 Nowych Cudów Polski, zorganizowanym przez „National Geographic Traveler”. Osiedle to zaprojektowali bracia Zillmann, Georg i Emil. Powstawało ono w latach 1908-1919 oraz 1920-1924. Znajdują się tu domy dwu-, trzy- i czterorodzinne budowane na wzór starej górnośląskiej chaty wiejskiej. Na obszarze 20 hektarów, miało w nim zamieszkać około 5000 robotników oraz urzędników. Centralnym punktem osiedla jest plac Wyzwolenia, przy którym ulokowano sklepy, kościół, restaurację, posterunek policji. W Nikiszowcu wybudowano trzykondygnacyjne ceglane bloki, tworzące czworoboki z wewnętrznymi dziedzińcami, na których mieszkańcy mieli do dyspozycji chlewiki, komórki i piece do wypieku chleba.
W 1978 Nikiszowiec wpisano do rejestru zabytków, a w 2011 roku Rozporządzeniem Prezydenta RP osiedle zostało uznane za pomnik historii.
Nikiszowiec jest spolszczoną formą niemieckiej nazwy osiedla, czyli "Nickischschacht". Została ona zaczerpnięta od nazwy zbudowanego na początku XX w. szybu kopalnianego "Nickischschacht", który z kolei otrzymał swoje miano na cześć barona Nickisch von Rosenegk.
Osiedle będące typowym obiektem usługowo-mieszkalnym jest zdecydowanie wartym odwiedzenia miejscem w Stolicy Górnego Śląska.
Więcej na stronach będących źródłem tekstu:
https://www.zabytkitechniki.pl/poi/1715/osiedle-nikiszowiec
https://katowice.eu/czas-wolny/turystyka/szlaki-turystyczne/magiczny-nikiszowiec
**************************
Celem wycieczki nr 72., to pełen atrakcji architektonicznych i historycznych, położony na Ziemii Lubuskiej, Żagań.
Foto: Zdzisław Torzecki
Tekst: Krzysztof Woliński
Dodaj komentarz
Komentarze (0)