Kamienieccy seniorzy odwiedzili Cieszyn
„Cieszyn – urokliwe miasto nad Olzą”
To już wiosna na całego, a najlepszym tego dowodem jest rozpoczęcie sezonu turystycznego przez Kamieniecki Klub Seniora. Kolejna 58. ekspedycja prowadzona przez p. Marię Kacik, z programem przygotowanym przez Andrzeja Jurasza tym razem wyruszyła na Ziemię Cieszyńską. Pogoda dopełniła wrażenia i doznania podczas oglądania i zwiedzania. Za ten „cieszyński” rym przepraszam miłośników prawdziwie prawdziwej poezji.
**************************
Cieszyn to historyczne miasto, malowniczo położone na południu województwa śląskiego, u podnóża Beskidu Śląskiego, nad rzeką Olzą, przy granicy z Czechami. Cieszyn to właściwie dwa w jednym, położony po obu brzegach Olzy należy do Polski i Czech, ale historyczna część z pozostałościami znaczącego niegdyś piastowskiego grodu, pięknymi kamienicami oraz innymi zabytkami pozostaje w granicach naszego kraju.
Jak każde historyczne miasto posiada swoją legendę założycielską. Głosi ona, że w 810 roku trzej bracia - Cieszko, Bolko i Leszko spotkali się przy tutejszym źródle po długiej wędrówce i z tej radości założyli miasto o wymownej nazwie Cieszyn. Wydarzenie to upamiętnia Studnia Trzech Braci
.
Cieszyn nazywany jest również "małym Wiedniem".
*******************************
Cieszyn to miasto wielu ciekawych miejsc, nie tylko zabytkowych. Ich historię przybliżał nam miejscowy cicerone p. Andrzej Surma. W tej relacji, w telegraficznym skrócie, przedstawię to co sami obejrzeliśmy i co warto zobaczyć samemu w mieście nad Olzą.
Zaczęlismy od Góry Zamkowej, ktora jest najcenniejszym i najstarszym miejscem w Cieszynie. W czasach pradawnych, powstała około V wieku p.n.e., była wykorzystana jako osada obronna, W południowo-zachodniej części Góry znajduje się romańska Rotunda
– jedna z najstarszych świątyń chrześcijańskich w Polsce i tym samym najcenniejszy zabytek Śląska. Rotunda Św. Mikołaja i Wacława to dawna kaplica zamkowa będąca jednym z najstarszych i najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce. Powstała na przełomie XI i XII wieku i jest najstarszym murowanym obiektem sakralnym na terenie Śląska Cieszyńskiego i jednym z najstarszych w Polsce. Według legendy powstała po wprowadzeniu na ziemiach polskich chrześcijaństwa w 965 roku, na miejscu dawnej pogańskiej świątyni ku czci bogini Marzanny. Nie została wybudowana jako zwykły budynek obronny, lecz jako miejsce kultu religijnego które w czasach zagrożenia pozwalało schronić się w jej wnętrzach. Nadawała się ona znakomicie to tego celu przede wszystkim ze względu na dużą grubość murów i wąski prześwit okienny pozwalający na skuteczną ochronę.
Od 90-tych lat XX wieku na nowo w rotundzie odbywają się nabożeństwa w święto patrona kaplicy, św. Mikołaja. Cieszyńską Rotundę, zna każdy ponieważ, jako jeden z najstarszych zabytków budownictwa polskiego, została w 1995 roku uwieczniona na banknocie polskim o nominale 20 zł. Wizerunek rotundy umieszczony jest na odwrocie banknotu, po lewej stronie.
Wieża Piastowska stojąca na Górze Zamkowej w Cieszynie pochodzi z XIV wieku i jest jednym z najstarszych zabytków Śląska Cieszyńskiego. To element średniowiecznego zamku Piastów. Ta gotycka, kamienna wieża była miejscem schronu w razie zdobycia zamku.
Wieża ma około 30 metrów wysokości, a po pokonaniu 121 schodów wchodzi się na taras widokowy, z którego roztacza się piękna panorama Cieszyna, polskiego i czeskiego oraz okolicznych gór.
Na Górze Zamkowej w Cieszynie zobaczyliśmy Wieżę Ostatecznej Obrony zwaną Starą - budowlę z XIII wieku z murami o grubości 4 m.
Kolejnym interesującym miejscem jest klasycystyczny Pałac Myśliwski Habsburgów z XIX wieku, otoczony pięknym, klimatycznym parkiem. Od połowy XX wieku pałac jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej, w której uczył się m. in. Stanisław Hadyna – twórca i założyciel zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”.
Jak przystało na miasto z bogatą historią Cieszyn może poszczycić się walorami architektonicznymi swojego Rynku. Starówka znajdująca się w granicach Polski zachowała średniowieczny układ miasta. Punktem centralnym jest właśnie piękny Rynek z zabytkowymi kamienicami. Pod numerem 12 kryje się Dom Narodowy - piękny budynek w stylu eklektycznym, w którym mieści się Cieszyński Ośrodek Kultury "Dom Narodowy" - organizator m. in. Festiwalu Teatralnego "Na granicy". Przy Rynku stoi też zabytkowy Ratusz. Pierwszy ratusz stanął w tym miejscu na przełomie XV i XVI wieku. Wiele pożarów trawiło cieszyński Ratusz, toteż wielokrotnie był odbudowywany. Obecny kształt pochodzi z połowy XIX wieku. Pośrodku stoi barokowa studnia z figurą Św. Floriana, wykonana w 1777 roku przez Wacława Donaya ze Skoczowa.
Rynek to najpiękniejszy plac w Cieszynie
, powstały pod koniec XV wieku, kiedy książę cieszyński Kazimierz II sprzedał miastu dwa domy z przeznaczeniem na nowy Ratusz miejski.
Kolejną „perełką” Cieszyna jest ulica Głęboka - reprezentacyjna promenada miasta, już od średniowiecza stanowiąca główną arterię miasta, łączącą centrum i zamek. Początkowo nazywana była ulicą Polską. Dzisiaj to popularny cieszyński deptak.
Nie można i tego nie zrobiliśmy pominąć dzielnicy Cieszyna zwanej popularnie Wenecją, która znajduje się nad kanałem Olzy "Młynówką", w historycznej części miasta niedaleko przejścia granicznego do Czech i Studni Trzech Braci.
Cieszyńska Wenecja to pełne uroku, ustronne miejsce, ściśle związane z historią miasta. Początki sięgają XVI wieku, kiedy Młynówka spełniając wobec cieszyńskiego Wzgórza Zamkowego ważne funkcje obronne była dla miasta miejscem strategicznym. Wzdłuż potoku osiedlali się lokalni rzemieślnicy z biegiem czasu tworzący rodzimy przemysł. Powstał tartak, elektrownia i młyn zasilany wodami Młynówki. Dzisiaj niektóre z domków dawnych rzemieślników zapraszają turystów do knajpek lub restauracji. To urokliwe miejsce przyciągające turystów oraz tych, którzy szukają ustronnego miejsca na romantyczne wieczorne spacery.
W Cieszynie działa kilka szacownych i zasłużonych placówek kultury. Najstarszy rodowód posiada Muzeum Śląska Cieszyńskiego.
Założone zostało w roku 1802 przez ks. Leopolda Jana Szersznika, jednego z najwybitniejszych obywateli w dziejach miasta. Był wszechstronnie wykształconym humanistą, członkiem zakonu jezuitów. Studiował w Ołomuńcu, Brnie i Pradze.
Pozostawił po sobie dwa wielkie dzieła. Pierwsze to biblioteka, która w 1814 roku jego śmierci, liczyła 12 tysięcy tomów i zawierała druki z XVIII, XVII i XVI wieku oraz kilka inkunabułów. Dziś jej spadkobiercą jest Książnica Cieszyńska. Drugie to muzeum, będące najstarszą publiczną placówką tego typu w dzisiejszej Polsce.
Dzisiejsze muzeum to dawna posiadłość rodziny Larisch-Mönich, która powstała na przełomie XVIII i XIX wieku posiadająca m.in. rzadko spotykane malowidła ścienne.
Uroczystego otwarcia Muzeum w nowej siedzibie dokonano 21 czerwca 1931 roku.
Po wielu perturbacjach, w styczniu 2002 roku, po wieloletnim remoncie przekazano obiekt do użytkowania, a 14 czerwca 2002 otwarciem stałej ekspozycji "Na skrzyżowaniu dziejów i kultur" udostępniono Muzeum dla zwiedzających.
Dziś w ramach Muzeum Śląska Cieszyńskiego funkcjonują działy archeologii, historii, sztuki, techniki, etnografii i fotografii.
Po zwiedzeniu Muzeum Śląska Cieszyńskiego wchodzimy do Parku Pokoju.
Do Pałacu Larischów od strony wschodniej i północnej przylega park, zlokalizowany na miejscu dawnej fosy przy murach miejskich. W parku tym przedstawiciele państw europejskich negocjowali warunki zawarcia tzw. „Pokoju Cieszyńskiego”, kończącego wojnę o sukcesję bawarską. Na pamiątkę tego wydarzenia otrzymał on nazwę „Parku Pokoju”. W 1931 roku wyposażony został w drewnianą estradę dla orkiestry oraz sadzawkę z fontanną. Po ostatnich pracach konserwatorskich w 2001 roku w wewnętrznej części parku urządzono lapidarium złożone z fragmentów cieszyńskich pomników i elementów miejskiej architektury. Znajdziemy w nim także stojący centralnie żeliwny pomnik cesarza Józefa II oraz fragmenty popiersia cesarza Franciszka Józefa I i cesarskiej korony z jego pomnika w „Lasku Miejskim”.
Warto poświecić chwil kilka na równie ciekawe miejsca znajdujące się w Cieszynie:
- Kościół Św. Krzyża w Cieszynie przy ulicy Szersznika - powstał na początku XVIII wieku po rozbudowie XVII–wiecznej kaplicy książęcej, podarowanej Jezuitom.
- Sanktuarium Matki Bożej Cieszyńskiej na placu Dominikańskim - kościół Św. Marii Magdaleny z XIII wieku.
- Kościół Św. Trójcy przy ulicy Michejdy (pl. ks. Londzina) - kościół powstał za sprawą księżnej Katarzyny Sydonii oraz protestanckiej społeczności Cieszyna. Pierwotnie była to drewniana kaplica (pogrzebowa), która w 1594 roku została przekształcona w murowaną świątynię, do 1653 roku pozostawała w rękach protestantów. Jest to piękna gotycko-renesansowa świątynia z gotyckimi portalami
Więcej na stronach będących źródłem tekstu:
http://www.polskieszlaki.pl/cieszyn.html
http://muzeumcieszyn.pl
********************
Na zakończenie zwiedzania zjedliśmy tradycyjny pyszny obiad w lokalnej restauracji, pod jakże słuszną nazwą „Głęboki Talerz”, po którym wyruszyliśmy w drogę powrotną.
******************************
Kolejnym celem majowej peregrynacji będzie Zamek Topacz koło Wrocławia oraz Henryków, tak, tak TEN Henryków.
Foto: Barbara Sajkiewicz, Andrzej Jurasz
Tekst: Krzysztof Woliński
Dodaj komentarz
Komentarze (0)