Co kryją Ziębice? Historyczny atlas miasta

20 Zobacz galerię

Tylko kilkanaście miast w Polsce ma takie atlasy. Opracowane przez historyków, kartografów, archeologów, mówią wiele o początkach miejskiej zabudowy i przeszłości. Teraz do tego elitarnego grona dołączyły Ziębice.

W Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego w Ziębicach odbyła się oficjalna prezentacja „Atlasu historycznego miast polskich. Ziębice”. Na spotkaniu pojawili się najważniejsi twórcy ziębickiego atlasu prof. Rafał Eysymontt, archeolog Radosław Gliński oraz kartograf Marcin Siehankiewicz, którzy opowiadali o pracy nad wydawnictwem.

Seria Atlas Historyczny Miast to inicjatywa europejska, ma swój początek w 1965, a jej celem jest publikacja atlasów historycznych miast, czyli stworzenie podstawy źródłowej do badań porównawczych nad urbanizacją Europy i przemianami przestrzennymi miast, a ponadto zgromadzenie i zabezpieczenie przed zniszczeniem unikatowych często źródeł ikonograficznych i kartograficznych.

 W Polsce serie opracowują naukowcy z  Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, oni także opracowali atlas Ziębic, który wydany w formie teczki, zawiera krótki tekst o historii miasta i jego rozwoju przestrzennym na przestrzeni dziejów oraz zestaw map  i planów miasta, uwzględniający najważniejsze budowle historyczne.

- Atlas historyczny Ziębic funkcjonuje w największych europejskich bibliotekach. Dla nas Ziębice to dolnośląskie miasto „kompletne”, jeśli chodzi o proces powstania, urbanizacji, które bardzo mało ucierpiało w kolejach historii – mówił profesor Rafał Eysymontt – to miasto to prawdziwa kopalnia, jeszcze jest wiele do odkrycia.

Wielkie zainteresowanie wzbudziła prezentacja archeologa Radosława Glińskiego, który penetrował ziębickie piwnice w celu odkrycia najwcześniejszych fragmentów zabudowy.

- Najstarsze piwnice zachowały się przy pierzei rynkowej, mówią nam one, jak kiedyś wyglądała zabudowa Ziębic. Prace polegały na ściąganiu poszczególnych warstw podłoża, by dotrzeć do najstarszej. Znaleźliśmy tam ceramikę, która pochodziła z przełomu XIII i XIV wieku.  Biorąc pod uwagę przekopane podłoże dochodzimy do wniosku, że w piwnicach tych podchodziła woda gruntowa, więc ówcześni zaizolowali ją warstwą gliny, która była bardzo śliska. Posypano ją zatem gruzem, szczątkami ceramiki. Przypuszczamy nawet, że właściciel mógł iść do garncarza i wziąć jakieś skorupy, gdyż niektóre ceramiki nie są ukończone – mówił naukowiec.

 Zebrani mogli zapoznać się również z częścią zabytków archeologicznych, jakie odnaleziono podczas tych prac.

Atlas cieszył się ogromnym zainteresowaniem, wyprzedano wszystkie przygotowane egzemplarze, twórcy chętnie się na nich podpisywali. Nie mniejszym zainteresowaniem cieszył się atlas historyczny Lwowa, którego twórczyni również była obecna na spotkaniu.

- Ten atlas to punkt wyjścia do dalszych prac naukowych. Pokazaliśmy źródła, które mogą być podstawą dalszych interpretacji, to materiał rozwojowy – zapewniał profesor Rafał Eysymontt.

Warto dodać, że trwają prace nad atlasem Ząbkowic Śląskich, którego promocja, jak mówili naukowcy, może się odbyć na początku przyszłego roku.