[WIDEO, FOTO] Z czym muszą mierzyć się młodzi ludzie? Zamiast mówić o problemach, postawmy wyzwania. O tym, jak wspierać młodych lokalnie

wczoraj, 9 godz temu 469

Jakie wyzwania i bariery stoją przed młodymi, dorastającymi ludźmi w tak dynamicznie zmieniającym się świecie? To nie retoryczne pytanie. To punkt wyjścia do konkretnej rozmowy o edukacji, języku, odpowiedzialności dorosłych i tym, czego naprawdę potrzebuje młodzież z mniejszych miejscowości, by wejść w dorosłość z poczuciem sprawczości i sensu.

Taka rozmowa odbyła się 27 czerwca w Ząbkowicach Śląskich podczas konferencji poświęconej społeczno-emocjonalnemu rozwojowi młodzieży w wieku 13–19 lat oraz efektywności Programu „Równać Szanse” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, realizowanego przez Fundację Civis Polonus.

Głównym organizatorem wydarzenia była Bożena Malczyk – prezes Stowarzyszenia Inicjatyw Społecznych „Razem” ze Stolca.

Równać szanse od podstaw

Program „Równać Szanse” działa nieprzerwanie od 2001 roku, a jego głównym celem jest wyrównywanie szans młodzieży z mniejszych miejscowości poprzez budowanie ich kompetencji społecznych i emocjonalnych. Inicjatywa pozwala młodym nie tylko uczestniczyć, ale przede wszystkim samodzielnie tworzyć i prowadzić projekty, które uczą ich współpracy, decyzyjności i odpowiedzialności.

Dzięki temu młodzi poznają swoje możliwości i uczą się wierzyć w siebie, uczą się podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje, lepiej rozumieją społeczność, w której żyją oraz nawiązują wartościowe relacje z rówieśnikami i dorosłymi.

Wszystkie te elementy wybrzmiały w czasie piątkowej konferencji, która nie była zwykłym wydarzeniem podsumowującym program, ale przestrzenią do merytorycznej rozmowy o przyszłości młodych ludzi z ich własnym udziałem.

Głos młodych kontra głos praktyków

Wśród uczestników znaleźli się nie tylko przedstawiciele samorządów – Sylwester Kowal burmistrz Kamieńca Ząbkowickiego, Marta Ptasińska burmistrz Barda, Katarzyna Ruszkowska wójt Stoszowic, Mariusz Szpilarewicz burmistrz Ziębic, Roman Fester starosta powiatu ząbkowickiego, ale przede wszystkim młodzi liderzy i liderki z regionu.

Współorganizatorami wydarzenia byli uczniowie szkół ponadpodstawowych i młodzi dorośli, którzy zaangażowali się w działania społeczne w ramach Programu „Równać Szanse”. Ich aktywność nie kończy się na realizacji jednego projektu, to często początek dłuższej drogi: do samodzielności, dojrzałości i zaangażowania w sprawy publiczne, które mogą wywoływać spore wyzwania.

"Myślę, że największym wyzwaniem jest to, że młodzi ludzie są traktowani jak eksponaty w muzeum albo zwierzęta w zoo. Dorośli zupełnie nie rozumieją tego, że my też potrafimy rozmawiać, my też potrafimy zmieniać rzeczywistość wokół nas" - mówiła Przewodnicząca Młodzieżowej Rady Miasta Ząbkowic Śląskich, Oliwia Miśków.

Mówmy językiem wyzwań

No właśnie i tu słowo klucz - wyzwania. W czasie konferencji zostało poruszone bardzo ważne zagadnienie, jakim jest stawianie wyzwań, a nie tworzenie problemów. My dorośli, nie zdajemy sobie na co dzień sprawy z tego, jak ważne jest używanie dobrej terminologii i semantyki. Młodym ludziom bardzo często zarzuca się że mają "same problemy". Co by się stało i przede wszystkim co zmieniło, gdybyśmy zaczęli postrzegać i rozumieć te problemy jako wyzwania?

Ten sposób myślenia przekłada się nie tylko na sposób działania organizacji czy samorządów, ale też na to, jak młodzież buduje swój obraz siebie. Zmiana języka to zmiana perspektywy – a od niej wszystko się zaczyna.

Doświadczenie

Ważnym punktem programu była moderowana przez Pawła Waleckiego, dyrektora Programu „Równać Szanse”, dyskusja panelowa pod tytułem: „Jak stworzyć większą przestrzeń do rozwoju społeczno-emocjonalnego młodych ludzi w naszym środowisku oraz jak możemy mieć wpływ na aktywizację społeczną młodzieży?”.

Wzięli w niej udział samorządowcy i praktycy, którzy na co dzień mierzą się z tym, jak w realny sposób wspierać młodych w lokalnych środowiskach.

"Moim zadaniem budowanie jest odporności społecznej w swojej gminie. Uważam, że podstawą i fundamentem do tego jest współpraca pokoleniowa, czyli młodzieży ze starszymi. Młodsi muszą się uczyć i wiadomo, że najlepiej jest uczyć się od tych starszych" - komentuje wójt gminy Stoszowice, Katarzyna Ruszkowska.

Głos zabrał także burmistrz Ziębic Mariusz Szpilarewicz, czyli osoba, która zna „Równać Szanse” od podszewki. Już 20 lat temu był uczestnikiem programu i właśnie on jako jeden z pierwszych w regionie stworzył przestrzeń do aktywności społecznej młodzieży. Dziś, jako wieloletni nauczyciel i samorządowiec, mówi o tym z pełną świadomością skutków, jakie przynosi długofalowa praca z młodymi ludźmi.

"Jeszcze jak byłem dyrektorem szkół ponadpodstawowych w Ziębicach, bardzo chętnie odpowiadałem na takie inicjatywy. Wspierałem nauczycieli, szczególnie Pana Bogdana Galika, który był pierwszym inicjatorem takich projektów w Ziębicach. Już wtedy uznawałem, że to jest naprawdę duża wartość. [...] Dopiero z tej perspektywy czasu widzimy, że takie projekty jak "Równać szanse" przynoszą duże efekty" - mówił burmistrz Mariusz Szpilarewicz.

„Siła Młodych”

Kulminacyjnym aktem konferencji była gala wręczenia statuetek „Siła młodych”. Symboliczne wyróżnienie przyznane dorosłym przez młodzież trafiło do tych, którzy ich zdaniem realnie wspierają rozwój i działanie młodych ludzi w regionie.

W gminie Bardo wyróżniona została Marta Ptasińska, w gminie Kamieniec Ząbkowicki Sebastian Furtan, w gminie Ząbkowice Śląskie Marlena Barylak oraz z gminy Ciepłowody Ryszard Słowiak.

Stowarzyszenie z misją

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych „Razem” ze Stolca. Organizacja, kierowana przez Bożenę Malczyk, od lat wspiera zrównoważony rozwój społeczny, kulturalny, sportowy i gospodarczy gminy Ząbkowice Śląskie, jednocześnie angażując się w działania na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego.

Ich współpraca z Fundacją Civis Polonus i Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności pokazuje, że młodzi ludzie wcale nie muszą spędzać 24 godzin na dobę przy ekranie smartphona. Młodzi ludzie mają swój głos, swoje potrzeby i swoje wyzwania. Ich ścieżka do dorosłego życia wcale nie jest taka prosta, jak czasem nam się wydaje. Jednak receptą na to, jak zrozumieć młodych nie jest wyłącznie obserwacja ich działań, a wyjście do nich z pomocną dłonią, danie przestrzeni i powiedzenie "wierzę w twoją wizję". Dopiero wtedy będzie możliwe, zaobserwowanie zmian, jakie zajdą w ich funkcjonowaniu.

Dajmy im szanse

Konferencja "Siła młodych" nie była wydarzeniem „ku pokrzepieniu serc”. Była merytorycznym spotkaniem z udziałem młodzieży, ekspertów i decydentów, w czasie którego nazwano rzeczy po imieniu i wskazano konkretne potrzeby.

Młodzi z mniejszych miejscowości nie chcą litości. Chcą przestrzeni, w której będą mogli samodzielnie działać, popełniać błędy, wyciągać wnioski i budować swoją dorosłość.

Zamiast pytać „jakie mają problemy?”, warto zapytać: jakie dajemy im wyzwania?

ZOBACZ WIDEO:

⁪ 