Jakie są nowe formy diagnozy i terapii w onkologii?

piątek, 13.7.2018 09:36 11042

W procedurach onkologicznych najważniejsza wydaje się trafna i szybka diagnoza i w miarę możliwości szybkie, nowoczesne i skuteczne leczenie.

Ważne jest postawienie rozpoznania, czyli stwierdzenie czy mamy do czynienia z nowotworem rozwijającym się wolno czy z nowotworem złośliwym rozwijającym się szybko. Badanie obejmuje najpierw badanie histopatologiczne i cytologiczne komórek nowotworowych, 

O nowych formach diagnozy i terapii opowiada  dr n. med. Ewa Kilar - ordynator Oddziału Onkologii Klinicznej RSS „LATAWIEC” w Świdnicy.

Jak diagnozuje się dziś profile  zaburzeń i choroby onkologiczne? 

Poza badaniem histopatologicznym i cytologicznym, które stwierdza obecność komórek nowotworowych w standardzie postępowania jest opisanie ich cech za pomocą dodatkowych badań jak immunohistochemia, ocena złośliwości histopatologicznej komórek nowotworowych (G1, G2, G3), badania molekularne na obecność mutacji somatycznych w komórkach badanych (np. KRAS, NRAS, EGFR itd.), obecność receptorów na komórkach (estrogenowych, progesteronowych, androgenowych, herceptynowych) lub badanie amplifikacji genu HER 2 neu. Również można już wykonać biopsję płynną celem oznaczenia fragmentów DNA/RNA guza nowotworowego we krwi.

Informacje powyższe wskazują na potencjalne rokowanie i są też czynnikami prognostycznymi. Są niezbędne, aby później monitorować odpowiedź na stosowane metody lecznicze jak:

- leczenie chirurgiczne
- chemioterapia
- hormonoterapia
- terapie celowane
- radioterapia. 

Po stwierdzeniu istnienia komórek nowotworowych i ich „cech”, niezbędne jest określenie gdzie znajduje się ognisko pierwotne choroby i czy są jakieś przerzuty odległe. 

W tym celu wykorzystuje się badania obrazowe takie jak PET -CT, Rezonans Magnetyczny, Scyntygrafię, Mammografię, Ultrasonografię, Tomografię Komputerową, badania radiologiczne (prześwietlenia), endoskopowe (gastroskopia, kolonoskopia, ERCP), dermatoskopowe, densytometryczne i badania laboratoryjne w tym markery nowotworowe. 

Większość tych metod diagnostycznych jest możliwa do wykonania w SPZOZ w Świdnicy. Wprowadzenie Pakietu Onkologicznego i Konsylium Lekarskiego znacznie skraca okres diagnostyki gdyż wyznaczony jest odpowiedni czas na wykonanie tzw. diagnostyki wstępnej i pogłębionej. 

Jak funkcjonuje system diagnostyczny i system współpracy klinicznej? 

Po dobrej, trafnej diagnozie można przystąpić do odpowiedniego leczenia. Aby wzmocnić skuteczność procedur leczniczych od 2015 roku pacjenci z nowo rozpoznanymi nowotworami mają plan leczenia ustalony przez Konsylium Lekarskie. Zespół lekarzy różnych specjalności analizuje wcześniej przygotowane dane diagnostyczne, bada pacjenta i proponuje plan leczenia. Następnie ustalane są z pacjentem terminy i sposób leczenia, najlepiej w obecności kogoś bliskiego lub członka rodziny. 

W Szpitalu w Świdnicy mamy możliwość stosowania chemioterapii standardowej jak również wiele programów lekowych zawierających leki nowej generacji, czyli tzw. terapie celowane. 

Aby utrzymać wysoki poziom diagnozy klinicznej i terapii onkologicznej współpracujemy z ośrodkami naukowo-badawczymi  -  Międzynarodowe Centrum Nowotworów Dziedzicznych (Szczecin), Centrum Onkologii (Warszawa), Instytut Onkologii (Gliwice), Dolnośląskie Centrum Onkologii ( Wrocław), KOMED (Konin).

Z pomocy  tych ośrodków skorzystało wielu pacjentów onkologicznych ze Świdnicy. 

W 2017r. zakończyliśmy badanie kliniczne w nowotworach płuc. Aktualnie przygotowujemy się do udziału w 2 nowych badaniach klinicznych – w nowotworach trzustki oraz głowy-szyi. 

Szczególnie cenna jest merytoryczna  współpraca z Prof. dr hab. med. Janem Lubińskim z MCNDZ w Szczecinie i Jego Zespołem Specjalistów w zakresie badań genetycznych. Od 2000 roku systematycznie do Szpitala w Świdnicy przyjeżdża na konsultacje genetyczne dr n. med. Tomasz Huzarski. Corocznie dla osób zainteresowanych i środowiska medycznego organizowana jest w Świdnicy, grudniowa konferencja „Genetyka w Onkologii”. 

Jakie nowotwory leczy się w szpitalu „Latawiec” w Świdnicy?

1/ Na Oddziale Onkologii Klinicznej leczymy nowotwory, które są wrażliwe na zastosowanie cytostatyków, leków hormonalnych, czy terapii celowanej/immunoterapii.

2/ Leczymy nowotwory, które są diagnozowane w tutejszym szpitalu na oddziałach zabiegowych  - nowotworu przewodu pokarmowego, żołądka, trzustki, piersi (Oddział Chirurgiczny z Pododdziałem Chirurgii Onkologicznej), na Oddziale Gastrologicznym, Ginekologicznym, Laryngologicznym.

Przyjmujemy do leczenia także pacjentów po diagnostyce pulmonologicznej w ośrodkach specjalistycznych (nowotwór płuc) czy urologicznej (nowotwory nerek, prostaty, prącia). 

Jak leczyć nowotwór piersi? – Standardy określone przez MZ w 2018 r. 

2 lipca 2018r. zostało wprowadzone przez Ministra Zdrowia  Obwieszczenie, Dziennik Urzędowy, Poz. 53., które zostało w takiej formie przedstawione po raz pierwszy. Chodzi o to, żeby nie tylko lekarze ale i pacjenci wiedzieli jak powinno przebiegać postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne leczenia raka piersi. Ten dokument zawiera również informacje o działaniach prewencyjnych jak i o rehabilitacji po leczeniu onkologicznym. Mam nadzieję, że otrzyma ono status wykonawczy. 

Jako lekarze zdajemy sobie sprawę , że gdy jest postawione rozpoznanie choroby nowotworowej , osoba, które się o tym dowiaduje doznaje „informacyjnego szoku” . Oprócz zaburzonego metabolizmu (systemu funkcjonowania) komórkowego ciała, zaburzony zostaje metabolizm informacyjny czyli zaburzony zostaje system informacji na temat samego siebie, własnej sytuacji i sytuacji bliskiego otoczenia. 

Mówimy wtedy, że po diagnozie medycznej, która ujawnia przede wszystkim stan zdrowia somatycznego, jak efekt uboczny odkryty zostaje stan zdrowia psychicznego. Widzimy wtedy, że choruje nie tylko pacjent, ale i Jego rodzina oraz narażone na chorobę czuje się otoczenie. Aby utrzymać te dwa systemy somatyczny i psychiczny w równowadze ważne jest aby pacjenci onkologiczni mogli pełnić dalej swoje role rodzinne , zawodowe, społeczne. 

Aby utrzymać w równowadze metabolizm informacyjny, emocjonalny, intelektualny, konieczne jest rozszerzenie pomocy medycznej o pomoc psychologiczną i społeczną (opieka systemowa w szpitalu i poza szpitalem, w domu i poza domem), które oferują rozmaite organizacje i stowarzyszenia społeczne. Mogą one częściowo zastępować brak opieki rodzinnej. 

Jak utrzymywać równowagę somatyczną i psychiczną w chorobie? 

Systemy pomocy leczniczej powinny budować nowe relacje wzmacniające system zdrowienia osób, które doznały nieodwracalnego uszczerbku w dotychczasowym stanie zdrowia. Muszą one, przejść przez okres nowej organizacji i adaptacji somatycznej i psychicznej, które zrekompensują doznane straty. Pozwolą je w jakiś sposób zastąpić zarówno na poziomie somatycznym jak i psychicznym. 

Jak wiadomo bardzo ważnym elementem metabolizmu informacyjnego jest utrzymanie zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn funkcjonalności i estetyki ciała.

W tym zakresie SPZOZ w Świdnicy wyszedł ku potrzebom pacjentek i zostało zakupione urządzenie – z system chłodzenia skóry głowy (PAXMAN), nazywane przez pacjentki „czepkiem”. System ten pozwala na znaczne zmniejszenie wypadania włosów po chemioterapii z antracyklinami, taksanami, pochodnymi platyn. 

Są one najczęściej stosowane do leczenia nowotworów piersi, płuc, jajników i przewodu pokarmowego. System ten ma wiele zalet, ale też i szereg przeciw wskazań, które powinny być omówione z lekarzem przed rozpoczęciem podawania cytostatyków. 

Onkopatia codziennie stawia nowe wyzwania zarówno przed pacjentem (co to za choroba?) jak i przed światem medycznym (jak ją leczyć?). 

Warto w takiej sytuacji, która zmienia warunki życia i sposób jego dotychczasowej oceny , sięgnąć do psychologii i filozofii. Tam gdzie można szukać odpowiedzi  w jaki sposób samemu można równoważyć własny system metabolizmu informacyjnego szukając odpowiedzi na temat zdrowia i choroby, na temat ich sensu i roli  w życiu człowieka. 

W sposób systemowy odpowiadają na te pytania rozmaite systemy filozofii, poczynając od filozofii przyrody  (witalizm)  do filozofii człowieka (egzystencjalizm).We współczesnej   psychologii  w sposób systemowy wyjaśniają te problemy - teoria „dezintegracji pozytywnej” Kazimierza Dąbrowskiego (1902-1980) i teoria „kryzysów w cyklu życia” Erika H. Eriksona (1902-1994). Opracowanie w załączeniu. 

Opracowanie: dr n. med. Ewa Kilar 

O Oddziale Onkologii Klinicznej RSS „Latawiec” w Świdnicy czytaj TUTAJ  

Regionalny Szpital Specjalistyczny "Latawiec" 

ul. Leśna 27-29
tel. 74 85 83 732
www.szpital.swidnica.pl

 

 

ZACHĘCAMY DO LEKTURY INNYCH ARTYKUŁÓW:  

1/  Co kobiety powinny wiedzieć o oddziale ginekologiczno położniczym Szpitala Latawiec? 

http://doba.pl/dsw/artykul/co-kobiety-powinny-wiedziec-o-oddziale-ginekologiczno-polozniczym-szpitala-latawiec-/18763/15

2/  Co w ofercie Zakładu Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Szpitala LATAWIEC? 

http://doba.pl/dsw/artykul/co-w-ofercie-zakladu-diagnostyki-obrazowej-i-radiologii-szpitala-latawiec-/19253/15 

3/ Co warto wiedzieć o Laboratorium Szpitala LATAWIEC?
http://doba.pl/dsw/artykul/co-warto-wiedziec-o-laboratorium-szpitala-latawiec-/19771/15 

4/ Czy grożą nam epidemie chorób zakaźnych?

https://doba.pl/index.php?mod=articles&func=article&id=20190&cat_id=15&site=dsw 

5/ Kiedy POZ a kiedy SOR? Co pacjent powinien wiedzieć?

https://doba.pl/index.php?mod=articles&func=article&id=20735&preview=05ead621e9e7f376b80bf92116a5c29b&site=dsw

 

fot. Andrzej Szymczuk