Zostaniesz wywłaszczony, bo budują nową drogę? Co z odszkodowaniem?

niedziela, 15.11.2015 16:38 3779 0

Kontynuujemy cykl artykułów przygotowanych dla naszych Czytelników przez wrocławską kancelarię Reaktia.

Jeżeli macie pytania do prawnika lub chcecie uzyskać poradę prawną, opiszcie swoją sprawę i wyślijcie na maila wroclaw@doba.pl z tytułem "prawnik", a prawnicy postarają się rozwiać wasze wątpliwości.

Kolejny z serii artykułów dotyczy problemu wywłaszczenia właścicieli nieruchomości w związku z budową nowych inwestycji.

- Wywłaszczenie nieruchomości to pojęcie, z którym coraz częściej stykamy się w dzisiejszych czasach. Na terenie Dolnego Śląska wywłaszczani są właściciele nieruchomości leżących w obszarze nowych inwestycji, takich jak drogi ekspresowe czy autostrady. Dlaczego możliwe jest takie wywłaszczenie i co należy się właścicielowi nieruchomości – wyjaśnia Radosz Pawlikowski z wrocławskiej kancelarii Reaktia.

Budowa nowych dróg, torów kolejowych, dworców, lotnisk i innych inwestycji publicznych bardzo często wymaga wywłaszczenia dotychczasowych właścicieli nieruchomości z ich własności.

Procedura wywłaszczeniowa wszczynana jest w przypadku realizacji celu publicznego przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego, która inicjuje inwestycję.

Celem publicznym może być np.:

- budowa lub przebudowa drogi

- budowa lub przebudowa linii kolejowych

- przeprowadzenie inwestycji liniowej (gazociągi, linie elektryczne)

- budowa budynków użyteczności publicznej

- budowa umocnień przeciwpowodziowych

Takie działanie państwa jest zgodne z prawem i ma swoje oparcie w konstytucji, ustawach i innych aktach prawnych. Warto jednak zauważyć, że wywłaszczenie powinno następować każdorazowo za stosownym odszkodowaniem.

- W ostatnim czasie na terenie województwa dolnośląskiego prowadzonych było wiele inwestycji, w związku z czym tysiące osób zostały wywłaszczone ze swoich nieruchomości. Najwięcej nieruchomości wywłaszczonych zostało pod budowę drogi ekspresowej S5 na trasie Wrocław - Poznań oraz drogi ekspresowej S3 na trasie Legnica - Jawor - Bolków. W samym Wrocławiu prowadzono natomiast szeroko zakrojone prace związane z budową umocnień przeciwpowodziowych, w związku z czym wywłaszczono setki osób posiadających nieruchomości w dolinie rzeki Widawy. Całkowita wysokość odszkodowań wypłacanych właścicielom nieruchomości w związku z realizacją tak dużych inwestycji wynosi często kilkadziesiąt, a nawet kilkaset milionów złotych. Wysokość każdego odszkodowania uzależniona jest w dużej mierze od dotychczasowego przeznaczenia nieruchomości. Działka rolna wyceniona zostanie znacznie niżej, niż działka budowlana w centrum miasta - twierdzi Pawlikowski.

Takie odszkodowanie należy się każdemu właścicielowi nieruchomości, który został wywłaszczony. Postępowanie w przedmiocie ustalenia odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość wszczynane jest z urzędu lub na wniosek stron. Nawet w przypadku całkowitej bierności strony w postępowaniu, odszkodowanie zostanie ustalone i wypłacone, jednakże wysokość tego odszkodowania może być niższa, niż szacuje strona.

Należy pamiętać, że odszkodowanie przysługuje również m.in. użytkownikom wieczystym, wierzycielom hipotecznym oraz innym osobom, które posiadają ograniczone prawa rzeczowe do wywłaszczanej nieruchomości.

Odszkodowania ustala na podstawie operatów szacunkowych wojewoda lub starosta, w zależności od rodzaju inwestycji. - Operaty szacunkowe sporządzane są na ich zlecenie przez uprawnionych rzeczoznawców majątkowych. Zdarza się jednak, że informacje zamieszczone w operatach nie są do końca zgodne ze stanem nieruchomości, a przyjęte metody wyceny mogą budzić wątpliwości wywłaszczonego. Wówczas istotnym jest, żeby wywłaszczonynależycie zadbał o swoje interesy i wziął aktywny udział w postępowaniu. Jeżeli wywłaszczony zaniedba prowadzenie takiej sprawy, to może się zdarzyć, że organ ustali odszkodowanie w kwocie znacznie niższej, niż oczekuje - np. nie uwzględniając ważnych cech nieruchomości, które pominięte zostały w operacie. Pamiętajmy, że rzeczoznawcy majątkowi są tylko ludźmi i nawet im zdarza się popełnić jakieś błędy przy sporządzaniu wyceny, zwłaszcza jeśli w ramach jednej inwestycji mają sporządzić 700 operatów szacunkowych dla różnych nieruchomości - mówi Radosz Pawlikowski.