Elektrownia Młoty: Walka o wielkie pieniądze, w której mogą być sami wygrani. Nawet wywłaszczani mieszkańcy i... minister Dworczyk [RELACJA]

14 Zobacz galerię

Jakie będą konsekwencje budowy elektrowni dla mieszkańców wsi Młoty? Tego do dziś oni nie wiedzą. Spotkanie, które w czwartek, 19 stycznia, odbyło się w Wójtowicach, daje im nadzieję, że ich sprawy nie zginą przy tej wielomiliardowej inwestycji, a oni sami mają szansę na godne traktowanie. Jedno niepokoi: tej budowy w ogóle może nie być!

Rozmowę zorganizował związany z opozycją Śnieżnicki Klub Biznesu i jego koordynator Adam Jaśnikowski, do tego z inspiracji krytycznej dla rządzących „Gazety Wyborczej”. Oprócz mieszkańców okolicznych wsi pojawił się jednak na nim minister Michał Dworczyk [choć on sam podkreślał, że jest tam jako poseł]  oraz burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej, Renata Surma i szef rady miejskiej, Artur Pokora. Był też radny wojewódzki Zbigniew Szczygieł. Już sam skład uczestników dyskusji zwiastował emocje czy nawet polityczną pyskówkę. A tu zaskoczenie...

Po wymianie zwykłych w takich razach „uprzejmości”, szybko doszło do merytorycznych deklaracji, w których centrum znaleźli się mieszkańcy wsi. Po latach wegetacji – nie mogą nawet remontować swych domów,  a gmina tam nie inwestuje, skoro możliwe są wysiedlenia – mają w tym roku w końcu usłyszeć: wóz albo przewóz. Albo budowa elektrowni szczytowo-pompowej zostanie rozpoczęta i oni będą wtedy zmuszeni opuścić swoje domy, albo inwestycja zostanie ostatecznie zaniechana, a oni będą mogli swobodniej decydować o swojej własności.

O perypetiach z budową elektrowni i trwającym w Młotach stanie „tymczasowości” [od pół wieku!], pisaliśmy TUTAJ. Przypomnijmy tylko, że przeszło rok temu minister Dworczyk informował, że specjalny zespół ekspercki „opracuje” pierwszą taką inwestycję w kraju: właśnie tę w Młotach. 7 grudnia poinformował zaś [wszystko w mediach społecznościowych]: „Dotrzymujemy słowa!”. Tego dnia bowiem PGE Polska Grupa Energetyczna oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podpisały umowę – cytujemy oficjalny komunikat – „o współpracy przy budowie” elektrowni w Młotach.

W czym zatem problem? Otóż sami mieszkańcy wsi wiedzą dotąd najmniej, co w związku z tym ich czeka. Słyszą bowiem okrągłe słowa, że nie zostaną pozostawieni sami sobie, ale konkretów brak. Czwartkowe spotkanie ma szansę to zmienić. I to dla wszystkich stron. Do tego według znanej od lat metody negocjacyjnej win-win, czyli wszyscy mogą być wygrani, bez zapominania o tych najsłabszych, czyli mieszkańcach. Pokrótce opiszemy zatem, o co toczy się gra i dlaczego spotkanie zorganizowane w Wójtowicach przez Śnieżnicki Klub Biznesu może okazać się przełomem.

Elektrownia w Młotach to może być potężna inwestycja [minister Dworczyk oceniał w Wójtowicach, że może być warta 5-7 miliardów złotych], która w istotny sposób może wpłynąć na bezpieczeństwo energetyczne państwa. Nie ma zatem wątpliwości: to władze na szczeblu centralnym muszą zdecydować o jej celowości i lokalizacji. Nie mogą jednak lekceważyć żyjących tam ludzi i nie informować, co może ich czekać! I tu minister Michał Dworczyk od 19 stycznia już wygrywa. Zdecydował w Wójtowicach, że do połowy marca wróci tam wraz z kompetentnymi urzędnikami oraz przedstawicielami inwestora, by na miejscu rozmawiać z mieszkańcami o szczegółach. Wcześniej nie było o tym mowy. A przecież zaniepokojeni tym, jak inwestycja wpłynie na ich życie, są też mieszkańcy okolicznych wsi.

Realizowana elektrownia w Młotach to może być niesłychany zastrzyk gotówki dla gminy Bystrzyca Kłodzka. Ocenia się, że rocznie może ona zyskiwać 100 milionów złotych, czyli tyle, ile teraz wynoszą jej wpływy. Co oznacza podwojenie budżetu? Błyskawiczny skok cywilizacyjny! Burmistrz Renata Surma od spotkania w Wójtowicach też już wygrywa. Co prawda zaczęło się ono dla niej mało fortunnie. Przekonywała mianowicie, że informacje o spodziewanej inwestycji docierają na bieżąco do mieszkańców. Gdy sołtys, pani Bożena Szymczak, zaprzeczyła temu, zdecydowała, że do każdego domu we wsi natychmiast trafią specjalne druki. Mieszkańcy będą więc mieli przekonanie, że nie są jak piąte koło u wozu, czyli nikomu niepotrzebni.

Wygrywa też organizator spotkania, czyli Śnieżnicki Klub Biznesu. Adam Jaśnikowski nie spodziewał się aż takiego odzewu. Minister Dworczyk, który przybył do Wójtowic, już tym faktem dowartościował tę inicjatywę i przyznał, że była ona potrzebna. Udział władz gminy w otwartej dyskusji jest tego kolejnym dowodem. – To spotkanie spełniło swoje zadanie. Wychodzimy naprzeciw problemom – ocenił z kolei Zbigniew Szczygieł. Tak też rzeczywiście było tym razem, a Śnieżnicki Klub Biznesu nie pierwszy już raz inicjuje dyskusje w sprawach ważnych dla naszego regionu. Już usłyszeliśmy zapowiedź, że tematu konsekwencji dla lokalnych mieszkańców możliwej wielkiej inwestycji energetycznej, będą pilnować. I żeby było jasne: sam Jaśnikowski powiedział, że większość biznesmenów jest za taką budową.

Wreszcie – jak zwykle na końcu... – mieszkańcy wsi. Oni też mogą być wygrani, choć wielu z nich nie chciałoby się stamtąd wyprowadzać, zwłaszcza pod przymusem. Usłyszeli w Wójtowicach od Michała Dworczyka, że jeśli dojdzie do budowy, otrzymają godne zadośćuczynienie, a wcześniej będą bezpośrednio informowani o możliwym rozwoju sytuacji. Minister użył nawet przykładu, że jeśli ich dom wart jest teraz 100 tys. złotych, dostaną milion, jeśli tyle będzie trzeba, żeby gdzie indziej zbudować podobny. Czy można w to wierzyć? Można. Dworczyk użył banalnie prostego argumentu: w roku wyborczym nikt nie zdecyduje się na awanturę. Mieszkańcy dostali też zapewnienie, że 2023 to ostatni rok ich życia w niepewności. Po pół wieku!

Można oczywiście wyzłośliwiać się na temat okoliczności związanych ze spotkaniem. Choćby pisać o lokalnych „pretorianach” ministra, którzy przyjęli początkowo bardzo wojowniczą postawę... Ale po co, skoro ich szef i koordynator Śnieżnickiego Klubu Biznesu wymienili się telefonami, by skoordynować na przyszłość kolejne spotkania? Obie strony uznały zatem, że informacja mieszkańcom się należy i to jest ich wspólny sukces. Jest jednak jedno, za to poważne „ale”...

Co będzie, jeśli zapadnie decyzja, by nie budować elektrowni w Młotach? Może się to okazać niemożliwe ze względów technicznych lub nieopłacalne. Nadzieja na Eldorado dla gminy i jej mieszkańców przepadnie, a żyć, choć skromne, trzeba będzie dalej. Warto zatem rozmawiać, by zachować wzajemny szacunek. Do siebie samego także. [kot]