SĄSIEDZKA POMOC. Do początku maja mieszkańcy 12 największych polskich miast przyjęli pół miliona uchodźców z Ukrainy
67 proc. mieszkańców miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich pomogło mieszkańcom Ukrainy, którzy w wyniku agresji rosyjskiej na Ukrainę uciekli do naszego kraju, a 3 proc. udzieliło schronienia uchodźcom pod własnym dachem – to dane z raportu Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza „SĄSIEDZKA POMOC. Mieszkańcy 12 największych polskich miast o pomocy uchodźcom z Ukrainy”.
Raport jest opowieścią o pomocy i zaangażowaniu mieszkańców dwunastu największych polskich miast, które okazały się bezpieczną przystanią dla uchodźców. Pomagali mieszkańcy, organizacje pozarządowe, władze miast czy rządu. Polacy, nauczeni własną historią, wyszli na pomoc Ukraińcom spontanicznie i bezinteresownie. Po sąsiedzku. Jak wynika z danych z raportu mieszkańcy najczęściej pomagali poprzez przekazywanie żywności (59 proc.), pomoc rzeczową w postaci np. odzieży czy wyposażenia mieszkania (44 proc.) oraz wpłatę datku na zbiórkę dla uchodźców (32 proc.).
- Wsparcie, które nasi obywatele zaoferowali uchodźcom z Ukrainy, obejmuje wszystkie dziedziny życia. Polki i Polacy zostali mistrzami świata w sprincie w pomaganiu. W krótkim czasie przynieśli pomoc milionom Ukrainek i Ukraińców. Ale dość szybko okazało się, że wojna się przedłuża i czeka nas dłuższy „pomocowy” bieg – maraton, w czasie którego trzeba równomiernie rozkładać siły. - tłumaczą Marcin Wojdat z Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza i dr Tomasz Sobierajski z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Do maja br. około 525 tys. uchodźców z Ukrainy skorzystało z gościnności mieszkańców miast UMP zamieszkując pod ich dachem. Najwięcej w Warszawie (119,5 tys.), we Wrocławiu (106,9 tys.) i w Gdańsku (59,8 tys.). Jak podkreślają eksperci, za chwilę wypalą się pierwsze możliwości. Brakuje nadal silnych i logicznych programów długofalowej pomocy i koordynacji działań.
Wyraźnie zauważana przez mieszkańców była też pomoc na szczeblu instytucjonalnym. O ile świadomość pomocy świadczonej przez władze samorządu i rząd są wśród mieszkańców miast UMP na zbliżonym poziomie (odpowiednio 69 proc. vs 71 proc.), to działania władz miast UMP w tym zakresie są oceniane lepiej (odpowiednio 91 proc. vs 76 proc. ocen pozytywnych).
Co jeszcze wiemy? W kwietniu i w pierwszych dniach maja 2022 r. mieszkańcy miast UMP niejednoznacznie oceniali długofalowe skutki obecności uchodźców z Ukrainy na różne obszary funkcjonowania społeczeństwa. Najlepiej postrzegali wpływ obecności Ukraińców na relacje społeczne – zarówno w kontekście pozycji międzynarodowej Polski (55 proc. ocen pozytywnych), jak i na poziomie kontaktów międzyludzkich (51 proc. ocen pozytywnych). Badani mieli mieszane odczucia w stosunku do wpływu obecności Ukraińców na edukację i szkolnictwo (45 proc opinii na plus vs 46 proc. na minus) oraz na rynek pracy (43 proc. opinii na plus vs 51 proc. na minus). Główne obawy dotyczyły sytuacji finansowej państwa i opieki zdrowotnej (odpowiednio 74 proc. i 68 proc. opinii o niekorzystnym wpływie).
Badanie zostało przeprowadzone między 4 kwietnia a 2 maja 2022 roku w formie wywiadów telefonicznych na reprezentatywnej próbie 12 tys. mieszkańców miast UMP (po 1 000 mieszkańców każdego z miast UMP (Białegostoku, Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, Szczecina, Warszawy i Wrocławia). W celu uzyskania szerszego kontekstu badanego zjawiska uzyskane dane zostały poddane analizie i pogłębieniu w trakcie paneli eksperckich z udziałem badaczy, ekspertów i praktyków, którzy na co dzień zajmują się tematyką uchodźczą, migracyjną, a także stricte „pomocową” i organizacyjną.
„SĄSIEDZKA POMOC” to kolejne z serii opracowanie diagnozujące i charakteryzujące sytuację Ukraińców w naszych miastach po wybuchu wojny na Ukrainie. Raport „Miejska gościnność: wielki wzrost, wyzwania i szanse”, który opublikowano pod koniec kwietnia br. to pierwszy w Polsce dokument przedstawiający szacunki dotyczące liczby Ukraińców i Ukrainek, którzy przebywają w Polsce, a także pokazujący miejsce ich pobytu. Według danych raportu liczba Ukraińców w Polsce wynosiła w marcu prawie 3,2 mln. Według aktualizacji dokumentu z lipca br. w kwietniu wzrosła do 3,85 mln, a w maju nieco spadła, osiągając blisko 3,4 miliony. Centrum Analiz i Badań skupiło się na ludności w 12 największych polskich miastach zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich oraz ich obszarach metropolitalnych.
