Do pracy i na zakupy tylko z maseczką ochronną - jak nowe obostrzenia wpłyną na nasze życie?

Od 16 kwietnia do odwołania obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Maseczki bezwzględnie należy założyć m.in. w środkach transportu publicznego i we wszystkich miejscach ogólnodostępnych. Jak podkreślają przedstawiciele rządu, zaostrzenie zasad bezpieczeństwa nie wyklucza złagodzenia w najbliższych dniach innych wytycznych dotyczących m.in. handlu.

Zgodnie z nowymi ustaleniami, wyjście z domu w miejsca ogólnodostępne oznacza od 16 kwietnia konieczność zakrycia nosa i ust np. za pomocą szalika, chustki czy bawełnianej maseczki. Nie jest konieczna tzw. maska chirurgiczna. Eksperci radzą, by w miarę możliwości zaopatrzyć się w wygodną, bawełnianą maseczkę z możliwością wymiany wewnętrznego filtra. To pomoże w ograniczeniu - do niezbędnego minimum - dotykania okolicy twarzy (co może wystąpić np. przy poprawianiu zsuwającego się szalika) i ułatwi codzienne funkcjonowanie – tego typu maski można łatwo prać i używać wielokrotnie. Przepisów, jak wskazano w projekcie, nie stosuje się m.in. do dzieci w wieku do lat czterech, osób niezdolnych do samodzielnego zakrycia lub odkrycia ust lub nosa, a także osób, które z powodu trudności z oddychaniem w ogóle nie mogą zakrywać nosa i ust. Warto dodać, że za niezakrycie ust i nosa policja może wystawić mandat w wysokości 500 złotych. Jeśli sprawa zostanie skierowana do sanepidu, kara nałożona na drodze administracyjnej może być wyższa i wynieść do 30 000 złotych.

Już niedługo więcej osób w sklepie?

Co ciekawe, w najbliższym czasie, mimo obowiązku noszenia maseczek, może nastąpić zapowiedziane przez rząd tzw. „luzowanie gospodarki”. Ma ono polegać m.in. na zwiększeniu liczby osób, które mogą przebywać w jednym czasie w sklepie czy na otwarciu sklepów innych niż spożywcze, np. odzieżowych. Być może wznowić działalność będą mogły zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i niektóre sklepy w galeriach handlowych. Na szczegóły dotyczące nowych zasad jeszcze czekamy. Eksperci przestrzegają jednak, by nawet po ewentualnym złagodzeniu obostrzeń w tym zakresie, zachować środki ostrożności przy robieniu zakupów.

- Gospodarka będzie powoli ruszać z miejsca, ale nie może to uśpić naszej czujności. Koronawirus nadal nie jest „rozpracowany” przez naukowców, nie mamy szczepionki i ustalonej, w pełni skutecznej metody leczenia. Badamy predyspozycje do zachorowania i przebiegu choroby COVID-19, ale ciągle wiemy zbyt mało. Dodatkowo, wirus mutuje, a to będzie utrudniało walkę z nim i z chorobą, którą wywołuje – zauważa dr hab. Mirosław Kwaśniewski, z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, ekspert w dziedzinie badań DNA i medycyny spersonalizowanej. – Dopóki nie będziemy mogli powiedzieć, że wygraliśmy z wirusem, należy zachować wszelkie środki ostrożności. Wychodzić z domu tylko, gdy jest to konieczne i uważnie obserwować objawy chorobowe.

W interpretacji tych objawów może pomóc stworzona przez polskich naukowców - m.in. z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku i Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu – bezpłatna aplikacja POLCOVID-19. Każda osoba może bez wychodzenia z domu przeprowadzić samoocenę stanu zdrowia. Wystarczy wejść na stronę polcovid.pl, wypełnić krótką ankietę dotyczącą występujących objawów chorobowych i innych czynników mogących wpływać na ryzyko zakażenia koronawirusem. Aplikacja, korzystając najbardziej aktualnej wiedzy Światowej Organizacji Zdrowia, Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego, podpowie, w której z grup ryzyka zakażeniem jesteśmy i jakie kroki powinniśmy podjąć, by zminimalizować zagrożenie. Co więcej, w aplikacji dostępna jest wirtualna mapa, która pokazuje rozmieszczenie objawów mogących wskazywać na zakażenie koronawirusem w najbliższej okolicy (np. na obszarze miasta czy powiatu).

- Nasza aplikacja jest przydatna zarówno teraz, gdy stosujemy się do rządowych zaleceń i narodowej kwarantanny, ale będzie też pomocna w przyszłości – zapewnia dr Paweł Gajdanowicz z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu – W końcu Polacy zaczną wracać do pracy i szkoły – utrzymanie obecnych obostrzeń nie będzie trwało w nieskończoność. Wirtualna mapa zagrożenia zakażeniem, w połączeniu z danymi Ministerstwa Zdrowia, da dobry obraz realnego zagrożenia na danym obszarze.

W ciągu pierwszych kilku dni od uruchomienia polcovid.pl, z aplikacji skorzystało już kilka tysięcy osób. Naukowcy zaznaczają, że im więcej osób wypełni kwestionariusz, tym dokładniejszy obraz zagrożenia otrzymają użytkownicy aplikacji.

*** O ekspertach:

dr hab. Mirosław Kwaśniewski - genetyk, biolog molekularny, bioinformatyk, kierownik Centrum Bioinformatyki i Analizy Danych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Koordynator prac grup badawczych w projektach z zakresu Medycyny Spersonalizowanej i genomiki wielkoskalowej, skupionych głównie wokół problemów chorób cywilizacyjnych, w szczególności nowotworów, cukrzycy typu II i chorób układu krążenia. W ramach tych projektów współpracuje z wiodącymi ośrodkami naukowymi w Polsce i na świecie. W swojej pracy wykorzystuje najnowsze metody analityczne z zakresu genomiki i biologii systemowej. Pełni rolę doradcy organizacji międzynarodowych i firm biotechnologicznych w dziedzinie nowych technologii genomiki i analizy danych biomedycznych. Laureat nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia naukowe.

Dr Paweł Gajdanowicz - adiunkt w Katedrze i Zakładzie Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Autor prac naukowych z obszarów immunologii, alergologii, onkologii biologii molekularnej i medycyny spersonalizowanej. Doświadczenie zdobywał w prestiżowych instytucjach badawczych w Polsce i Europie. Zaangażowany w realizację licznych projektów naukowych i badawczo-rozwojowych. Członek Rady Młodych Naukowców 3 kadencji oraz Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI).