Benefity dla pracowników - ich historia w Polsce i na świecie

Dodatkowe benefity w pracy nie mające formy finansowej na stałe zadomowiły się już w świadomości zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników. Dla pracodawców okazały się fantastyczną metodą na przyciągnięcie do swojej firmy najlepszych fachowców i budowę pozytywnego wizerunku marki. Osoby zatrudnione odbierają je z kolei jako oryginalną formę docenienia sposobu, w jaki wykonują swoje obowiązki. Dodatkowo są dla nich swego rodzaju poświadczeniem stabilności zatrudnienia. Choć w Polsce benefity pozapłacowe zaczęto stosować powszechnie dopiero po roku 1945, ich historia sięga dalej. Źródła pierwszych benefitów dla pracowników należy bowiem szukać w XIX wieku.

Początki benefitów pracowniczych.

Nawet najlepszy pracownik może mieć czasem problemy finansowe. Jeśli wykonuje swoją pracę sumiennie, jego zwierzchnikowi zazwyczaj zależy, by nie wpadł przypadkiem na pomysł znalezienia sobie lepiej płatnego stanowiska u konkurencji. Chęć zatrzymania dobrego fachowca doprowadziła do utworzenia pierwszych benefitów dla pracowników w postaci niskooprocentowanych kredytów lub jednorazowych zapomóg, z których mogli bez przeszkód skorzystać. W oferowaniu tego rodzaju udogodnień w naturalny sposób przodowały firmy założone na terenie Ameryki Północnej i Europy, bowiem właśnie na tym obszarze biznes rozwijał się najprężniej. Kolejnym czynnikiem mającym niemały wpływ na powstanie kolejnych benefitów pozapłacowych było tymczasowe zamrożenie płac wprowadzone w celu uniknięcia spadku wartości pieniądza po II Wojnie Światowej. Pracodawcy, nie mogąc walczyć o pracowników za pomocą konkurencyjnych wynagrodzeń, często decydowali się więc na objęcie ich ubezpieczeniem na życie. Powoli standardem stawał się również płatny urlop.

Polska historia benefitów dla pracowników. 

Z zapomóg od dawna korzysta się również na terenie naszego kraju, choć miały one raczej charakter celowy. Dobrym przykładem będzie tu przeznaczenie określonej puli środków na wydawanie książek, które wprowadzone zostało przez założoną w 1881 roku “Kasę pomocy dla osób pracujących na polu naukowem im. dr. med. Józefa Mianowskiego”. Benefity dla pracowników zostały ju nas jednak szeroko rozpowszechnione dopiero za czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Właśnie wtedy uznano bowiem, że przedstawicielom poszczególnych zawodów należą się określone przywileje pracownicze. Dzięki temu osoby pracujące dla Polskich Kolei Państwowych miały możliwość wykupienia tańszych przejazdów, górnicy mogli liczyć na tak zwany deputat węglowy, a lekarze odbywali wizyty dotyczące własnego stanu zdrowia poza kolejnością. Poza tym stałą praktyką wśród pracodawców było sprawianie świątecznych prezentów osobom zatrudnionym. Często przyjmowały one postać paczek żywnościowych, wypełnionych trudno dostępnymi w owych czasach produktami. 

Jak powstały systemy kafeteryjne w Polsce?

Pierwszym przedsiębiorstwem, które opierało się na oferowaniu dodatkowych benefitów w pracy w sposób zorganizowany, było Benefit Systems. Choć firma powstała już w 2000 roku, z początku skupiała się na organizacji świadczeń pracowniczych dotyczących usług typowo finansowych. Sławę zdobyła dopiero trzy lata później, po wprowadzeniu swojego sztandarowego produktu - karty MultiSport. Kiedy program okazał się hitem, kolejne przedsiębiorstwa próbowały powtórzyć sukces prekursora. Oferty benefitów pracowniczych zaczęto rozszerzać o kolejne, niezwiązane ze sportem propozycje. Pośród nich można wymienić takie jak wyjścia do kina, kręgielni, spa, wyjazdy wypoczynkowe finansowane przez firmę, kursy pozwalające zdobyć nowe umiejętności, czy możliwość uczestniczenia w różnorodnych wydarzeniach kulturalnych. Systemy kafeteryjne powstały zaś z potrzeby usystematyzowania korzystania z tak rozumianych benefitów dla pracownikówpoprzez zaoferowanie osobom zatrudnionym samodzielnego wyboru spośród wszystkich dostępnych atrakcji i sprowadzenie związanych z tym formalności do minimum.

Autor: redakcja MyBenefit.pl