Zdarzenia drogowe i ich kwalifikacja

Każdego dnia możemy być uczestnikami zdarzenia drogowego. Nie ma znaczenia czy jesteśmy pieszym, kierowcą samochodu, jednośladu, czy innego pojazdu. Czy zdarzenie jest wypadkiem, kolizją, a może szkodą parkingową? Na to i inne wątpliwości udziela odpowiedzi funkcjonariusz dzierżoniowskiego Wydziału Ruchu Drogowego asp. szt. Łukasz Kaczmarek

Wypadki drogowe stanowią poważny problem współczesnego świata. Są jedną z głównych przyczyn wszystkich urazów, które stanowią przyczynę zgonów na świecie. Każdego roku na drogach świata ginie około milion osób, a kilkanaście milionów zostaje rannych. Problem wypadkowości na drogach nie maleje i współcześnie stanowi jedno z najważniejszych zagadnień polityki bezpieczeństwa publicznego. Pomimo różnorakich działań, które są podejmowane w celu poprawy bezpieczeństwa na polskich drogach, liczba rannych i zabitych na skutek wypadków drogowych jest w dalszym ciągu bardzo duża. Aby poprawić stan bezpieczeństwa na drogach, konieczne jest kontynuowanie wielokierunkowych działań mających na celu systematyczne podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego.

KWALIFIKACJA ZDARZEŃ DROGOWYCH

Wypadek drogowy (art. 177 k.k.)

§ 1. Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 3. Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek.

To zdarzenie występujące w ruchu lądowym obejmujące ruch drogowy oraz kolejowy w każdym miejscu gdzie jest ogólnodostępny ruch pojazdów. Ważną kwestią dla wyczerpania znamion tego przestępstwa jest to, by inna osoba doznała obrażeń określonych w art. 157 § 1 k.k. Tak więc, jeśli w zdarzeniu drogowym jedyną osobą, która doznała obrażeń, jest sprawca, wtedy to zdarzenie nie będzie wypadkiem w myśl Kodeksu karnego.

"Kolizja drogowa" (art. 86 k.w.)

§ 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.

§ 2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

To zdarzenie o charakterze sytuacyjnym i określa spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu, czyli takie zakłócenie w ruchu, które może doprowadzić do kolizji na drodze. Zaistniałe zagrożenie bezpieczeństwa powinno mieć charakter realny i wynikać z określonej sytuacji na drodze. Potocznie stosowane określenie KOLIZJA w polskim prawie nie posiada definicji. Zgodnie z przyjętą praktyką o kolizji mówimy wtedy, gdy dochodzi do zetknięcia, uszkodzenia pojazdu/pojazdów w wyniku tego, że któryś z kierujących/kierowców nie zachował należytej ostrożności oraz w którym zagrożone jest bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego.

W określonym przypadku formą zakończenia zdarzenia jest nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego w kwocie nie mniej niż 200 zł i nie więcej niż 500 . Przypisywane jest również 6pkt. karnych. W przypadku braku możliwości rozstrzygnięcia, kto jest winny zdarzeniu lub gdy wskazany sprawca odmówi przyjęcia mandatu karnego sprawa rozstrzygana jest w Sądzie.

Najprościej opisując w/w kategorie zdarzeń możemy je określić jako :

wypadek drogowy – zdarzenie drogowe, które pociągnęło za sobą ofiary w ludziach, w tym także u sprawcy tego zdarzenia, bez względu na sposób zakończenia sprawy;

kolizja drogowa – zdarzenie drogowe, które pociągnęło za sobą wyłącznie straty materialne.

Zdarzenie z art. 97 k.w., tj. inne zdarzenie drogowe niż wymienione w pkt 1 i 2,

Uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie, podlega karze grzywny do 3000 złotych albo karze nagany.

To zdarzenie wynikające bezpośrednio ze spowodowania innego rodzaju zdarzenia drogowego, w którym jedynym uczestnikiem jest sam sprawca i powoduje zagrożenie bezpieczeństwa tylko dla siebie. Przykładem będzie sytuacja, gdy w pojeździe znajduje się tylko kierujący, który nie dostosowując prędkości do warunków ruchu, traci panowanie nad pojazdem, w wyniku czego uderza np. w drzewo lub w zaparkowany pojazd.

Zdarzenie z art. 98 k.w.

Kto, prowadząc pojazd poza drogą publiczną, strefą zamieszkania lub strefą ruchu, nie zachowuje należytej ostrożności, czym zagraża bezpieczeństwu innej osoby, podlega karze grzywny albo karze nagany.

Z tego rodzaju zdarzeniem mamy do czynienia gdy doszło do realnego stworzenia zagrożenia bezpieczeństwa dla innej osoby poza drogą publiczną, strefą zamieszkania lub strefą ruchu. Miejsca te są zawarte w Ustawie o drogach publicznych - są to tzw. drogi wewnętrzne. Ważne jest również, aby w wyniku przedmiotowego zdarzenia inna osoba (nie sprawca) , nie doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. W przypadku rozstrzygnięcia zdarzenia określonego w art. 98 KW , możemy zastosować grzywnę w postępowaniu mandatowym w wysokości od 20 zł do 500 zł, ale bez punktów karnych lub zastosować jeden ze środków wymienionych w art. 41 k.w.

Tzw. "szkoda parkingowa."

Jest to zdarzenie zachodzące na drodze wewnętrznej, jednak nie dochodzi w nim do zagrożenia bezpieczeństwa innej osoby/osób. W tym przypadku dochodzi jedynie do uszkodzenia mienia, np. zaparkowanego pojazdu, a jedyną osobą, która uczestniczy w zdarzeniu, jest kierujący.

W takim przypadku czyn nie stanowi wykroczenia i osoba uprawniona nie może zastosować środków określonych w ustawie (np. wypisać mandat). Na sprawcy zdarzenia ciąży jedynie obowiązek udzielenia informacji pokrzywdzonemu, co do swoich danych jako sprawcy oraz danych dotyczących zawarcia ubezpieczenia odpowiedzialności dla posiadaczy pojazdów OC.

Apelujemy o rozwagę i ostrożność, aby uniknąć wyżej opisanych sytuacji.

Opracował: asp. szt. Łukasz Kaczmarek WRD KPP Dzierżoniów